مطالعه تاثير معدن كاري و استخراج طلا بر ميزان آلودگي آبها به آرسنيك و جيوه در منطقه زرشوران تكاب

Study effects of mining and gold extraction on amount of water contamination to As and Hg in Zarshoran area of Takab

در اين مطالعه، نشت فلزات سنگين آرسنيك و جيوه ناشي از معدن­ كاري، حمل و نقل كانسنگ، استحصال و پالايش طلا كه منجر به ورود آلودگي به آب­هاي زيرزميني و سطحي در منطقه زرشوران تكاب (جنوب آذربايجان غربي) شده مورد مطالعه قرار گرفت. محل­هاي نمونه برداري (به تعداد 16 عدد) در اطراف سه كارخانه فراوري و همچنين خارج از محدوده فراوري و استحصال انتخاب شد. نمونه­ هاي آب از چاه ­ها، رودخانه ­ها و چشمه ­ها در ظرف­هاي پلي اتيلني يك ليتري بر اساس روش­ مرجع نمونه برداري، در چهار فصل از سال (1394) جمع آوري شد. به نمونه ­هاي جيوه پنج ميلي ليتر اسيد نيتريك و به نمونه ­هاي آرسنيك پنج ميلي ليتر اسيد كلريدريك اضافه گرديد و در دماي چهار درجه سانتي­گراد به آزمايشگاه منتقل شدند. آرسنيك و جيوه در نمونه ­هاي آب به ترتيب به روش اسپكتروفتومتري جذب اتمي مجهز به سيسيتم توليد هيدريد و اسپكتروفتومتري جذب اتمي مجهز به سيستم بخار سرد اندازه­ گيري شد.مطالعات صورت گرفته بر روي كانسارهاي طلا در منطقه زرشوران تكاب نشان دهنده وجود آرسنيك و جيوه در كانسارهاي منطقه است. نتايج بدست آمده نشان داد كه مقدار آرسنيك در منطقه مورد مطالعه بيشتر از مقدار استاندارد سازمان بهداشت جهاني است كه اين مسئله در ارتباط با تركيبات شيميايي خاك منطقه مورد مطالعه مي ­باشد. همچنين توجه به اين مطلب ضروري است كه، تجمع جيوه در آب سطحي با فاصله گرفتن از كارخانه­ هاي فراوري كاهش مي­يابد كه نشانگر تاثير مثبت فراوري طلا در حلاليت فلزات سنگين و سمي است.

In this study, seepage of heavy metals, As and Hg due to activities such as mining, ore transportation, gold refining that lead enter into ground and surface waters in Zarshoran area of Takab (south of west Azerbaijan province in Iran) were investigated. The sampling sites (n=16) selected around three different gold extraction factories and also out of industrial areas. Water samples were collected from wells, rivers and springs in polyethylene bottles according to standard methods in the mid of every season (2015). Samples of Hg acidified with 5ml Nitric acid and As samples acidified with 5ml Hcl and kept at 40c and transferred to laboratory. As and Hg analysis respectively determined by using atomic absorption spectrophotometer at hydride generation mode and cold vapor analyzer. Studies on gold ore deposits in Zarshoran area of Takab indicate that As and Hg exist in minerals of studied area. The obtained results show that the concentration of As in the studied area is higher than the standard level allowed for drinking water by world health organization and it is related to the geochemical composition of the soil in studied area. Also it was found that, the concentrations of Hg in surface waters decreases with distance from the industrial area so it means that, the gold ore processing had positive effect on solubility of the toxic heavy metals.