ارجحيت هاي زيستگاهي كوكر شكم سياه (Pterocles orientalis) در مقياس سيماي سرزمين (مطالعه موردي: پناهگاه حيات وحش شيراحمد سبزوار)

Habitat preferences by Black-bellied Sandgrouse (Pterocles orientalis) in landscape scale in Shir-Ahmad Wildlife Refuge, Sabzevar

نابودي زيستگاه‌ ها به ‌دليل تغييرات سرزمين انتخاب زيستگاه توسط گونه‌هاي حيات‌ وحش را با دشواري روزافزوني مواجه كرده است. در اين ميان زيستگاه‌ هاي باز به‌ دليل دسترسي پذيري آسان بيش ‌ترين تاثيرپذيري را داشته‌ اند و پرندگان سرزمين‌ هاي استپي يكي از در خطر انقراض ‌ترين گروه‌ ها در جهان مي‌ باشند. كوكر شكم‌ سياه از جمله پرندگان اين نواحي است كه با وجود اين كه به‌ شدت تحت شكار و تخريب زيستگاه است تاكنون بسيار ناشناخته مانده است. پژوهش حاضر به يافتن زيستگاه ‌هاي ترجيحي كوكر شكم‌ سياه با استفاده از روش رگرسيون منطقي، با تاكيد بر تفاوت نقش بيوتوپ‌ هاي مختلف در انتخاب زيستگاه كوكر شكم ‌سياه و اهميت تغيير زيستگاه آن‌ ها در منطقه شيراحمد سبزوار مي‌ پردازد. طبق نتايج اين تحقيق مشخص شد انتخاب زيستگاه و نيازهاي زيستگاهي كوكر شكم‌ سياه در مقياس سيماي سرزمين اغلب با كشت‌زارهاي باز همبستگي دارد. اين پرنده از زيستگاه ‌هاي جنگلي و درخت‌زارها دوري مي‌ كند و به مزارع كشت غلات ديم و كشت‌زارهاي آبي در مراحل شخم‌ خورده، بذرپاشي شده و پس از برداشت وابسته است (0/05>p).بنابراين حفظ و حمايت سيستم‌ هاي كشاورزي سنتي و ايجاد آيش ‌هاي منظم و حفظ تعادل در ايجاد كشت هاي فشرده و مكانيزه در منطقه كه مي‌ تواند در حمايت از نسل اين پرنده تاثير به ‌سزايي داشته باشد، پيشنهاد مي‌ گردد.

Wildlife habitat selection has been increasingly run into difficulty because of habitats destruction resulted from land changes. Because of easy accessibility, the open habitats have been widely influenced by land changes. The steppe land birds are listed as one of the most endangered species groups in the world. The Black-bellied Sandgrouse (Pterocles orientalis) is one of these species that while suffering from intensive habitat destruction and hunting, there is no enough information about its population ecology within its distribution area. In this survey, Black-bellied Sandgrouse preferred habitats has been studied using logistic regression, with an emphasis on the differences in role of biotopes in habitat selection and importance of habitat change in Shirahmad wildlife refuge.The results highlighted that habitat selection and habitat needs of Sandgrouse is often associated with open farmlands in landscape scale (p< 0.05). This bird avoids from forest and woodland habitats and prefers dry cereal fields and fallows, stubbles and ploughs. Therefore keep and support of traditional agricultural systems and creating fallow regular and balance control of intensive and mechanized cultivation creating in the region that could be have important effect on support the bird generation, is recommended.