تاثير تنش هاي محيطي در فصول مختلف و اثر فصل بر عملكرد واريته هاي مختلف كرم ابريشم Bombyx mori L

Impression of enviromental stresses at different rearing seasons and its effects on silkworm Bombyx mori L. hybrids performances

در اين تحقيق تاثير سه نوع تنش محيطي متداول در تلمبارهاي نوغانداران ايران بر روي عملكرد كلي و جداگانه چند آميخته كرم ابريشم بررسي شد. انواع تنش هاي محيطي شامل دما و رطوبت بالا، دماي بالا و رطوبت پايين، نوسان درجه حرارت و نيز شرايط محيطي استاندارد در سطح مزرعه شبيه سازي شدند. آزمايش در دو فصل پرورشي بهار و پاييز انجام شد. صفات درصد پيله خوب، متوسط، ضعيف و دوبل، درصد مرگ و مير لاروي، شفيرگي و كل، وزن كل پيله و نيز وزن پيله خوب به ازاي ده هزار لارو، تعداد پيله در ليتر، وزن يك ليتر پيله، وزن يك پيله، وزن قشر يك پيله و درصد قشر پيله در اين آزمايش مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج حاصل نشان داد در فصل بهار، ميانگين درصد مرگ و مير لاروي، شفيرگي و كل در شرايط ناشي از دما و رطوبت بالا (به ترتيب3/0، 3/84 و 6/49 درصد) بيش تر از دماي بالا و رطوبت پايين (به ترتيب ،47/16، 3/2و5/33 درصد) و نوسان درجه حرارت (به ترتيب 2/22، 4/33 و 6/2 درصد) بود (0/05>P). در فصل پاييز نيز ميانگين درصد مرگ و مير لاروي، شفيرگي و كل در شرايط ناشي از دما و رطوبت بالا (به ترتيب 10/18، 20/66 و 28/07درصد) بيش تر از دماي بالا و رطوبت پايين (به ترتيب5/72، 16/73 و21/28 درصد) و نوسان درجه حرارت (به ترتيب 3/93، 2/58 و 6/41 درصد) بود (0/05>P). هم چنين در دو فصل بهار و پاييز، درصد مرگ و مير لاروي به ترتيب 2/22 و 6/11 درصد، درصد مرگ و مير شفيرگي به ترتيب 4/07 و 11/0 درصد و درصد مرگ و مير كل هم به ترتيب 5/97 و 16/09 درصد بود (0/05>P). بر اساس نتايج اين تحقيق، ميزان رطوبت تاثيري در مرگ و مير شفيره ها نداشت، درحالي كه در شرايط محيطي گرم و مرطوب، مرگ و مير لاروها افزايش يافت (0/05>P). آميخته هاي كرم ابريشم در مناطق داراي شرايط آب و هوايي گرم و خشك نسبت به شرايط گرم و مرطوب از عملكرد مطلوب تري برخوردار بودند (0/05>P). در شرايط آب و هوايي مرطوب، وزن ظاهري پيله به علت افزايش وزن شفيره افزايش يافت (0/05>P). نتايج به دست آمده حاكي از وجود همبستگي ژنتيكي منفي ميان صفات توليدي و مقاومت بودند. يافته هاي تحقيق نشان داد كه عملكرد آميخته ها در شرايط محيطي گوناگون متفاوت بود (0/05>P).

At this research it was investigated the effects of three prevalent environmental stresses in Iranian silkworm rearing farms on 6 kinds of Iranian silkworm hybrid performance. The climate stresses included warm/humid، warm/dry and temperature fluctuating conditions which compared with standard rearing climate conditions. The trail carried out within spring and early autumn rearing conditions. Some economic characters such as the percentages of good، middle، low and double cocoons، larval، pupal and total mortality، weight of total and good cocoon per 10000 larvae، number and weight of cocoon per liter، single cocoon weight، single cocoon shell weight and single cocoon shell percentage were surveyed. The obtained results of ANOVA showed the rate of larval، pupal and total mortalities at spring rearing season (3.0، 3.84 and 6.49% respectively) were higher under warm/humid condition compare to warm/dry (2.16، 3.47 and 5.33) and temperature fluctuating (2.22، 4.33 and 6.2) conditions (P?0.05). Similarly at autumn rearing season warm/humid climate resulted to higher larval، pupal and total mortalities (10.18، 20.66 and 28.07% respectively) compare to warm/dry (5.72، 16.73، and 21.28 %) and temperature fluctuating (3.93، 2.58 and 6.41 %) rearing conditions (P?0.05). Furthermore at spring and autumn seasons، respectively 2.22 and 6.11 % at larval mortality، 4.07 and 11.0 % of pupal mortality and 5.97 and 16.09 % at total mortality were observed (P?0.05). According to the results of this study، humidity had no effect of pupal mortality while warm/humid condition increased the larval mortality (P?0.05). Therefore silkworm hybrids would demonstrate better performance under warm/dry rearing condition compare to warm/humid climate (P?0.05). Under humid rearing climate the apparent weight of cocoon will increase which is due to higher pupal weight (P?0.05). The results further showed the existence of negative genetic correlation between resistance and productive characters. It is cleared that the hybrids performances varies based on different environmental condition