بررسي رژيم غذايي كمركولي بزرگ (Sitta tephronota) به عنوان شكارگر حشرات آفت در رشته كوه زاگرس

An investigation on the diet of Eastern Rock nuthatch (Sitta tephronota, Aves: Passeriformes: Sittidae) as a predator of insect pests in Zagros Mountains, Iran

پرندگان خدمات فراواني را در بوم­ سازگان ­ها فراهم مي­ كنند، اما از نظر بوم­ شناختي، شناخت ناچيزي از نقش آن­ ها در بسياري از بوم­ سازگان ­ها وجود دارد. هدف از پژوهش حاضر بررسي رژيم غذايي كمركولي بزرگ در گستره ­اي از زيستگاه ­ها در رشته كوه زاگرس است .در پژوهش حاضر تعداد 49 كمركولي بزرگ (Sitta tephronota) از استان­ هاي مركزي، اصفهان، فارس و كرمانشاه گردآوري و محتواي دستگاه گوارش آن­ ها با استفاده از استرئوميكروسكوپ مورد بررسي قرار گرفت. يافته­ ها نشان داد كه در بين حشرات مورد تغذيه، راسته سخت بالپوشان (Coleoptera)با فراواني نسبي حضور 40/21% ، درصد حضور 75/51% و حجم نسبي 26/92% در جايگاه اول رژيم غذايي حشره­ خواري اين گونه قرار دارد. هم­ چنين، نتايج رژيم غذايي گياه­ خواري در كمركولي بزرگ نشان داد كه گياه تنگرس يا بادام خارآلود (Amygdalus lycioides) با فراواني نسبي حضور 64/57%، درصد حضور 51/02% و حجم نسبي 46/15% در جايگاه اول رژيم غذايي گياه­ خواري اين گونه قرار دارد و انجير (Ficus carica) و خانواده حبوبات (Fabaceae) به­ ترتيب جايگاه­ هاي دوم و سوم را در رژيم غذايي اين گونه به­ خود اختصاص داده­ اند. بر پايه يافته­ ها، ­سن گندم (Eurygaster integriceps) بيش­ ترين ميزان حجم نسبي را در بين حشرات مورد تغذيه كمركولي بزرگ دارا مي ­باشد.

Birds are one of the most diverse groups of ecosystem service providers and exhibit the most diverse range of ecological functions among vertebrates. However there is a little known of their roles in most ecosystems. In this study 49 Eestern rock nuthatch captured from Markazi، Isfahan، Fars and Kermanshah province. The dietary composition of this species was studied by analyzing stomach contents، using a stereo-microscope. The result showed Among the insects feeding، Estern rock nuthatch fed predominantly on beetles (coleopteran (relative frequency: 40.21%.، percentage of occurance: 75.51 %.، relative volume: 26.92%) and Bugs (Hemiptera(relative frequency: 25%.، percentage of occurance: 46.93 %.، relative volume: 37.11%).also Among the plants feeding، Eastern rock nuthatch fed predominantly on (Amygdalus scoparia: relative frequency: 64.57%.، percentage of occurance: 51.02 %.، relative volume: 46.15%) .، (Ficus carica: relative frequency: 10.81%.، percentage of occurance: 8.16 %.، relative volume: 19.23%) and (Fabacea: relative frequency: 10.81%.، percentage of occurance: 8.16 %.، relative volume: 3.84%). .in this study result showed among the insect feeding، Eurygaster integriceps that the main pest of wheat and barley in Iran with high relative volume consist most dietary composition of this species.