بررسي وضعيت پرندگان تالاب آق قلعه با هدف معرفي آن به كنوانسيون رامسر به عنوان تالاب بين المللي

An ornithological survey in Aq Qaleh Wetland: A means of assessing the status of Aq Qaleh for introducing as international wetland to Ramsar Convention

اكوسيستم ­هاي تالابي به ­عنوان پيچيده ­ترين بوم­ سازگان ­ها، در معرض بيش ­ترين تهديد، تخريب و تكه تكه شدگي قرار دارند و تحقيقات روي اين قبيل بوم ­سازگان ­ها به ­منظور فعاليت ­هاي حفاظتي و مديريتي بسيار حائز اهميت است. كنوانسيون رامسر يك معاهده بين ­المللي، با تاكيد بر حفاظت از طبيعت در جهان است و اين كنوانسيون بر حفاظت و بهره­ برداري معقول از تالاب ­ها به ­خصوص در جهت فراهم ساختن زيستگاهي براي پرندگان آبزي تاكيد مي ­كند. مطالعه حاضر با هدف بررسي شاخص ­هاي تالاب آق ­قلعه براي معرفي به كنوانسيون رامسر در شمال ­غربي ايران انجام گرفت. براي اين منظور با استفاده از نمونه­ برداري­ هاي ميداني اطلاعات مورد نياز از تالاب طي سال ­هاي 1389 تا 1392جمع ­آوري و مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج به ­دست آمده از مطالعه حاضر نشان داد كه تالاب آق ­قلعه حائز شرايط معيارهاي 2، 3 و 4 كنوانسيون رامسر مي­ باشد. در مطالعه حاضر 93 گونه از پرندگان ايران (17 درصد از پرندگان ايران) شناسايي گرديد كه تعداد 26 گونه داراي حمايت ­هاي ملي و بين ­المللي بودند. از اين تعداد 21 گونه حمايت شده يا در خطر انقراض بودند، 15 گونه در ضميمه ­هاي 1، 2 و 3 كنوانسون سايتيس قرار داشتند و از ميان ليست سرخ IUCN نيز 4 گونه قابل توجه در اين تالاب شناسايي گرديد. نتايج حاصل از سرشماري پرندگان آبزي و كنارآبزي در تالاب نشان داد كه بيش از 20.000 قطعه پرنده در تابستان سال 92 وارد تالاب آق ­قلعه شده­ اند. نتايج اين تحقيق نشان مي­ دهد كه تالاب آق ­قلعه داراي معيارهايي است كه با معيارهاي كنوانسيون رامسر همخواني دارد، بنابراين به ­عنوان تالابي جهت ثبت در فهرست رامسر معرفي مي ­گردد.

Wetlands as complex ecosystems are under threat، destruction and degradation and researching on wetlands are a critical part of management and conservation actions. The Ramsar Convention is an international treaty on wetlands for conservation in the entire world that emphasizes wise use of wetlands and their resources to maintain and protect waterfowl habitats. The aim of this study is to evaluate the birds criteria of Aq Qaleh wetland to introduce to the Ramsar Convention in the north west of Iran. The data that were analyzed were obtained during field work in 2010-2013. Result show that the Aq Qaleh wetland has condition according to 2، 3، and 4 criteria of the Ramsar Convention. 93 species of the bird of Iran have been recorded، and 26 species of these birds have international and national cooperation for protection. 21 threatened or endangered species، 15 species of 1، 2، and 3 appendices of the CITES treaty، and 4 species of the IUCN Red List have been identified. Result of birds counting in the wetland illustrate that more than 20000 birds were been in the Aq Qaleh wetland during summer of 2013. Our data suggest that the Aq Qaleh have criteria of the Ramsar Convention، thus with studying other criteria، the Aq Qaleh and Suldoze wetlands together could be introduce to the Ramsar Convention to improve its conservation situation.