بررسي تاثير ماساژ بازتابي پا بر درد و شاخص‌ هاي فيزيولوژيك بعد از عمل سزارين

Effects of foot reflexology on pain and physiological parameters after cesarean section

سابقه و هدف: درد، پديده مشترك بعد از تمام اعمال جراحي است. استفاده از مسكن رايج ترين مداخله در تسكين درد است اما عوارض اين داروها، عدم دسترسي تمام بيماران به آنها و مناسب نبودن مسكن ها سبب شده است كه توجه سيستم هاي درماني به سمت روش هاي غيردارويي تسكين درد مانند ماساژ بازتابي پا جلب گردد. لذا اين پژوهش با هدف تعيين تاثير ماساژ بازتابي پا بر درد و شاخص هاي فيزيولوژيك زنان بعد از عمل سزارين انجام شد. مواد و روش ها: پژوهش حاضر يك مطالعه از نوع كارآزمايي باليني است كه در آن تعداد 62 بيمار تحت عمل جراحي سزارين مراجعه كننده به مركز آموزشي درماني الزهرا (س) رشت به طور تصادفي در دو گروه آزمون و كنترل قرار گرفتند. در گروه آزمون، ماساژ بازتابي پا طبق متد اينگهام و بر اساس توالي پايه به مدت 30 دقيقه در دو جلسه و به فاصله 24 ساعت انجام شد. ابزار گردآوري داده ها در اين پژوهش، فرم مشخصات دموگرافيك، فرم پلكاني مقياس ديداري سنجش درد، ثبت نمره درد و شاخص هاي فيزيولوژيك، فشارسنج و كرونومتر بود. يافته ها: نتايج پژوهش بيانگر آن است كه در گروه آزمون شدت درد پس از مرحله اول ماساژ نسبت به قبل از آن و همچنين نسبت به گروه كنترل به ترتيب كاهش معناداري داشت (p<0/001 و p<0/0001). در مرحله دوم نيز شدت درد در گروه آزمون به طور معني داري نسبت به گروه كنترل كمتر بود (p<0/001). شاخص هاي فيزيولوژيك (فشارخون، ضربان قلب و تنفس) تغيير معناداري نشان نداد. نتيجه گيري: ماساژ بازتابي پا موجب كاهش شدت درد بيماران تحت عمل جراحي در روز اول شده است اما بر شاخص هاي فيزيولوژيك تاثير قابل ملاحظه اي نداشته است.

Introduction: Pain is a common phenomenon after all surgical operation. Although using analgesia is usual to relieve pain, its complication, unavailability, necessity of taking less drug, especially analgesia, and also ineffectiveness of using analgesia alone, to relieve pain has focused therapeutic system on complementary treatments such as foot reflexology. Therefore, this study was performed to investigate the effects of foot reflexology on pain in patients who underwent cesarean section. Materials and Methods: This clinical trial study was carried out on 62 women referring to cesarean section in Alzahra Hospital (Rasht city). They were randomly divided into two groups of case and control. The reflexology group was received a 30-minute foot massage in two sessions, with 24-hours interval. Data gathering tool included a demographic form, step-visual analogue scale and pain score form. Results: In the case group, severity of pain after first stage (day one) was significantly lower than before reflexology session and the control group (p<0.001, p<0.0001, repectively). The severity of pain after second stage was significantly reduced in the case group in comparison with the control group (P<0.001). In the case group, physiologic parameters (systolic and diastolic blood pressure, pulse rate and respiration rate) showed no significant differences assumed with the control group. Conclusion: In general, foot reflexology appears to be a useful method to reduce postoperative pain, but no effect on physiological parameters