پايگاه سازي نظامي در غرب آسيا (خاورميانه) و بازدارندگي جمهوري اسلامي ايران

در دوره كنوني با افزايش اهميت مناطق، سيستم هژمونيك براي حضور نظامي، حمايت از طرح هاي منطقه اي، پيشگيري و مقابله با تهديدات متنوع و اعمال سيستم بازدارندگي، ايجاد پايگاه هاي نظامي در حوزه مناطق را به مثابه ابزاري جهت اعمال قدرت ضروري مي داند. حضور نظامي آمريكا در مناطق مختلف جهان، از جمله غرب آسيا (خاورميانه) به عنوان يكي از مناطق مهم و راهبردي، در قالب پايگاه هاي نظامي متنوع (زميني، هوايي، دريايي و...) قابل تصور است. اين پايگاه ها در خط مقدم تلاش هاي نظامي و امنيتي آن كشور در تسلط بر مناطق مختلف جهان و نيز باقي ماندن در چرخه راهبردي قدرت است. يازده سپتامبر، جنگ عليه تروريسم و اشغال عراق، نقش شبكه جهاني پايگاه هاي نظامي آمريكا را در حفاظت و پيشبرد منافع آمريكا برجسته تر نمود. از منظر قدرت هژمون، ايران به عنوان يك واحد ناراضي، تهديدي عمده براي منافع آمريكا در منطقه غرب آسياست؛ بنابراين، ايران در معرض تهديدات مستقيم آمريكا قرار دارد و مقابله با تهديدات اين كشور از جمله ضروريات اساسي محسوب مي شود.در اين راستا، موضوعي كه اهميت مي يابد تفكر درباره مدل بازدارندگي جمهوري اسلامي ايران است. سوال مهمي كه مطرح مي شود اين است كه «وجود پايگاه هاي متعدد نظامي آمريكا در منطقه غرب آسيا چه تاثيري بر مدل بازدارندگي جمهوري اسلامي ايران مي گذارد؟» پژوهش حاضر بر اين باور است كه پايگاه هاي نظامي با اعتباربخشي به تهديدات و توانايي اعمال تهديدات سبب مي شود كه ايران با محدوديت چرخه راهبردي روبرو گردد، اما اين پايگاه ها، مدل بازدارندگي ديپلماسي را به سمت بازدارندگي مثلثي غيرمستقيم تغيير جهت مي دهد و به همين سبب ديپلماسي دفاعي مي تواند در خدمت بازدارندگي جمهوري اسلامي ايران قرار گيرد.