كشت تلفيقي صنوبر گونۀ Populus alba و يونجه در آذربايجان غربي

Hedgerow intercropping of Populus alba and alfalfa in West Azarbayjan Province, Iran

براي توليد چوب بيشتر، انتخاب فاصلۀ كاشت مناسب و استفاده از فضاي بين درختان با هدف زراعت محصولات مختلف به‌ويژه در سال‌هاي اوليه موجب افزايش بهره‌وري و توسعۀ زراعت چوب مي‌شود. در اين مطالعه نهال‌هاي صنوبر Populus alba در قالب طرح آزمايشي بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار و چهار تيمار با فواصل كاشت 3×4، 3×66/6، 3×8، و 3×10 متر صنوبر با يونجه به‌همراه دو تيمار صنوبر خالص و يونجۀ خالص به‌عنوان شاهد در اراضي زراعي مياندوآب كاشته شده و در فاصلۀ سال‌هاي 1388 تا 1392 بررسي شدند. مؤلفه‌هاي رويشي مربوط به درختان شامل قطر در ارتفاع برابرسينه و ارتفاع و وزن خشك يونجه در هواي آزاد در تيمارهاي مختلف از سال‌هاي تحقيق اندازه‌گيري شدند. داده‌ها با استفاده ازروش تجزيۀ واريانس مركب تحليل شدند. نتايج نشان داد از نظر رويش حجمي تيمار 3×4 متر با يونجه بهترين عملكرد را داشت و در سال چهارم بهترين عملكرد رويش حجمي نيز به‌دست آمد. همچنين از نظر توليد ماده خشك يونجه، اثر تيمارها در سطح 5 درصد معني‌دار بود و بيشترين مقادير به‌ترتيب در تيمارهاي يونجه خالص،10×3 متر، 3×8 متر، 6×3 متر و 3×4 متر حاصل شد. كليه مقادير هر صفت كه تفاوت‌هاي معني‌داري را نشان داده بودند، در سطح 5 درصد معني‌دار بودند. براي برخي از صفات، اثر زمان و اثر متقابل تيمار در زمان معني‌دار بود. به‌عنوان نتيجه‌گيري نهايي، مناسب‌ترين تيمار براي اجراي كشت تلفيقي دالاني در شرايط محل اجراي طرح، تيمار آميختۀ 3×8 متر صنوبر و يونجه معرفي شد.

In order to increase wood production, selection of suitable tree spacing and cultivation of different crops between tree rows, especially at early years would increase productivity and poplar cultivation area. In the study Populus alba seedlings were planted in a randomized complete block design with three replicates and fourth mixed poplar and alfalfa treatments with tree spacings including 3×4, 3×6.66, 3×8, and 3×10 m also two control treatments. We investigated some important attributes during 2009-2013. Tree diameter and dry weight were measured. The data were analyzed using combined analysis of variance. Results showed that there were not significant differences between treatments in average of height growth. First and second years revealed most amount of height growth. Of course for diameter growth, first and fourth years revealed best results. Mixed 3×4 treatment showed highest wood volume growth. Also the most amount of dry weight production of alfalfa belonged to pure alfalfa and 3×10 treatments. All of the attribute amounts revealed differences among treatments were significantly different at 5% level of probability. For the some attributes there were significant differences among years and interaction between treatments and years. As a final result until this stage the suitable planting spacing of tree in Poplar/alfalfa intercropping system in Azarbayjan province is 3×8 m according to the site conditions.