تحليل رويشگاه چندل از طريق تطبيق ويژگي‌هاي محيطي جنگل‌هاي مانگرو در سواحل درياي عمان

Analysis of Rhizophora mucronata habitat condition by comparing environmental variables in mangrove forest of Sirik, Minab and Jask habitats in coastline of Oman Sea

توده‌هاي جنگلي چندل (Rhizophora mucronata) از جمله اجتماعات گياهي منحصربه‌فرد مانگرو در كرانه‌هاي ساحلي جنوب كشور است كه در رويشگاه سيريك به‌همراه اجتماعات درختان حرا (Avicennia marina) تنها تودۀ آميخته مانگرو را در كشور پديد آورده است. به‌رغم حضور ديرينۀ اجتماعات چندل در ميان مانگروهاي كشور، تاكنون بررسي‌هاي اندكي در مورد شرايط رويشگاهي آن صورت گرفته و اين در حالي است كه شناخت اين شرايط و مقايسة آن با ويژگي‌هاي محيطي رويشگاه‌هاي مانگرو همجوار، به شناخت عواملي كمك مي‌كند كه سبب شده گونة چندل تنها در رويشگاه سيريك حضور داشته باشد. به همين منظور با بررسي تجربيات مشابه در ايران و جهان، 14 شاخص مؤثر بر پراكنش گونة چندل شناسايي و از هر يك نقشۀ رستري تهيه شد. پهنة جزرومدي، ويژگي‌هاي دمايي، بارش سالانه، نوع اقليم، شوري آب دريا، اسيديتة خاك، موج، جنس بستر و شيب رويشگاه نمونه‌اي از شاخص‌هايي بودند كه در فرايند اين مطالعه در نظر گرفته شدند. سپس 5 درصد هر يك از نقشه‌ها در رويشگاه‌هاي هدف نمونه‌برداري شد و همبستگي ميان متغيرهاي محيطي با استفاده از ضريب همبستگي پيرسون، و نرمال بودن متغيرهاي كمّي با استفاده از آزمون كولموگروف- اسميرنوف سنجيده شد. آزمون تي مستقل نيز براي مقايسۀ شرايط محيطي رويشگاه‌هاي يادشده استفاده شد. نتايج نشان داد كه تفاوت معني‌داري بين نوسان دما، متوسط حداكثر آب‌گرفتگي در هنگام مد، ارتفاع موج، دامنۀ شوري آب و اسيديتة خاك در رويشگاه چندل و مانگروهاي همجوار وجود دارد.

Rhizophora mucronata forest stands are among the unique mangrove association in the coastline of southern Iran. These stands along with Avicennia marina constitute the only mixed mangrove forest in Sirik site. Despite the long-standing presence of Rhizophora mucronata among mangrove forests of Iran, few studies have been done about its habitat conditions. Understanding these conditions and their comparison with the environmental characteristics of adjacent habitats, could help to identify the leading factors in presence of Rhizophora mucronata only in Sirik habitat. For this purpose, based on the same experiences in Iran and other countries, 14 effective indices on distribution of R. mucronata were recognize and mapped. Such indices as tidal zone, temperature properties, annual rainfall, climate, seawater salinity, soil acidity, wave, substrate, and slope of habitat are among the indices considered in this study. The prepared maps were exported into GIS software. Then, 5% of each map in Sirik, Jask and Minab habitats was randomly selected for exploring the Pearson correlation coefficient and normality test via Kolmogrov-Smirnov test by using Minitab 16 software. The environmental conditions of the mentioned habitats were compared by using independent t-test. The results showed that there are significant difference between fluctuation of temperature, wave height, average maximum flooding level, water salinity and pH of soil in Sirik habitat (with R.mucronata species) and Jask and Minab (without R. mucronata species).