بهينه سازي محيط كشت به منظور كالوس‌زايي .Taxus baccata L و .Nutt Taxus berevifolia در شرايط درون‌شيشه‌اي

Optimization of culture medium for in vitro callogenesis in Taxus baccata L. and T. berevifolia Nutt.

تاكسول يكي از مؤثرترين داروهاي ضد سرطان است كه در درمان طيف گسترده­اي از سرطان­ها مورد استفاده قرار مي­گيرد. كشت بافت سرخدار منبع جايگزين مناسبي براي تهيه تاكسول و ساير تاگزان­هاي وابسته به آن است. يكي از روش­هاي توليد متابوليت­هاي ثانويه در شرايط درون شيشه­اي در گياهان كالوس­زايي است. تحقيق حاضر با هدف بررسي محيط كشت پايه و غلظت‌هاي هورموني به­منظور كالوس‌زايي دو گونۀ سرخدار (Taxus baccataو Taxus berevifolia) به‌صورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي انجام گرفت. به­منظور بهينهسازي شرايط رشد كالوس، قطعات جداكشت ساقه در سه نوع محيط كشت پايۀWPM ، MS، B5و تحت تأثير تنظيم‌كننده‌هاي رشد 2,4-D با غلظت‌هاي 1، 2 و 4 ميلي­گرم در ليتر در تركيب با كينتين با غلظت 1/0، 2/0 و 3/0 ميلي­گرم در ليتر بررسي شد. نتايج نشان داد كه بيشترين درصد كالوس‌زايي (3/57 درصد) ريزنمونه‌هاي ساقه در محيط WPM و غلظت هورموني 2 ميلي­گرم در ليتر 2,4-D و 2/0 ميليگرم در ليتر كينتين صورت گرفت. كمترين درصد كالوسزايي (3/22 درصد) در محيط كشت MS انجام گرفت و محيط كشت B5در وضعيتي بين اين دو قرار داشت. همچنين استفاده از غلظت‌هاي كم تنظيم‌كننده‌هاي رشد نسبت به غلظت‌هاي بيشتر، تأثير بيشتري بر متغير كالوس­زايي در ريزنمونه‌هاي ساقۀ دو گونۀ سرخدار داشت.

Taxol is an effective anticancer drug which is used widely for the treatment of a variety of cancers .Tissue culture of taxol represents a potential altrnative source of taxol and related taxane. Callogensis in plant regeneration, one method of producing metabolites a secondary in vitro. This study was performed to investigate the basic culture medium and hormonal concentrations for callogenesis of two yew species (Taxus baccata and Taxus berevifolia). The research was conducted as factorial experiment in a completely randomized design. For callus optimization, growth conditions and stem explants were studied in three medium types (WPM, MS and B5) and under the effect of 2,4-D growth regulator at concentrations of 1, 2 and 4 mg l-1 in combination with kinetin at concentrations of 0.1, 0.2 and 0.3 mg l-1. The results showed that the highest percentage of stem callogenesis (57.3%) was observed in WPM medium enriched with 2 mg l-1 2,4-D and 2.0 mg l-1 kinetin. The lowest percentage of callogenesis (22.3%) occurred on MS medium and B5 medium had average callogenesis. Application of lower concentrations of growth regulators than higher concentrations had also more effect on callogenesis variable in stem explants in two studied Taxus species..