مدل سازي مطلوبيت زيستگاه آهو (Gazella subgutturosa) در پارك ملي گلستان

Habitat suitability modeling of Gazella (Gazella subgutturosa) in Golestan National Park

برنامه ريزي به منظور حفاظت از گونه هاي حيات وحش بدون آگاهي از نيازهاي بوم شناختي اين گونه ها و نحوه ارتباط آن ها با زيستگاه امكان پذير نيست. مدل هاي مطلوبيت زيستگاه كه امروزه كاربرد بسياري در پژوهش هاي بوم شناسي يافته اند، با استفاده از نرم افزارهاي سامانه اطلاعات جغرافيايي و آماري انتشار يك گونه را با متغيرهاي محيط زيستي مرتبط مي سازند. تهديدات و تعارضات انساني موجود در پارك ملي گلستان گونه آهو را به عنوان گونه اي آسيب پذير در فهرست سرخ IUCN، از برخي زيستگاه هاي مناسب جدا كرده و محل هاي حضور جمعيت هاي اين گونه را در برخي مناطق محدود نموده است. به منظور مدل سازي مطلوبيت زيستگاه آهو، از روش مبتني بر داده هاي فقط حضور و تجزيه وتحليل عاملي آشيان بوم شناختي استفاده شده است. در اين مطالعه از نقاط حضور گونه به عنوان متغير وابسته و از هشت متغير محيطي ازجمله نقشه طبقات ارتفاعي، نقشه شيب، نقشه جهت، نقشه موقعيت روستاها، نقشه جاده هاي آسفالت و خاكي، نقشه موقعيت پاسگاه هاي محيط باني، نقشه منابع آبي و آبراهه ها به عنوان متغير مستقل استفاده شد. براساس مقادير تخصص گرايي، مهم ترين عوامل موثر در آشيان بوم شناختي گونه مورد مطالعه درصد شيب، فاصله از جاده و فاصله از پاسگاه هاي محيط باني است. نقشه مطلوبيت زيستگاه تهيه شده در اين مطالعه براي گونه آهو نشان مي دهد كه زيستگاه مطلوب آهو در پارك ملي گلستان بسيار محدود و متمركز بر حاشيه جاده ميان گذر پارك گرديده است.

Planning for the protection of wildlife species without knowledge of the ecological requirements of these species and their interaction with the habitat is not possible. Habitat suitability models today have many applications in ecology studies using GIS and statistical software release with linking environmental variables. Gazella has been classified as a vulnerable species in the IUCN Red List.In this study، the presence points of species used as a dependent variable and eight environment variable used as an independent variables such as maps elevation، slope map، map directions، map location villages، map road asphalt and dirt، map location stations rangers، maps of water and Streams. So these layers were prepared and analyzed. Based on the amount of specialization، the most important factors affecting the ecological niche of study slope،distance from the road and distance from the rangers stations. Gazella habitat suitability maps prepared in this study to show such a favorable habitat for Gazella has been very limited in Golestan National Park.