بررسي مورفولوژي ريشه و كانال دندان‌هاي قدامي ماگزيلا با استفاده از تصاوير تهيه شده با cone-beam computed tomography در يك مركز راديولوژي در قزوين

Evaluation of Root and Root Canal Morphologies of Maxillary Anterior Teeth Using Cone-Beam Computed Tomography in a Radiography Center in Qazvin

مقدمه: از دلايل عدم موفقيت در درمان ريشه، نداشتن آگاهي از مورفولوژي كانال ريشه است. در اين مطالعه به بررسي ريشه و كانال دندان‌هاي قدامي ماگزيلا با استفاده از تصاوير (CBCT (Cone beam computed tomography پرداخته شده است. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه‌ي توصيفي كه در سال 1393 انجام گرفت، 83 تصوير CBCT در بايگاني يك مركز تخصصي راديولوژي كه به دلايل مختلف تهيه شده بود، با نرم‌افزار Romexis Viewer ارزيابي شد. تصاوير بطور همزمان توسط يك راديولوژيست و يك اندودنتيست در سه بعد، مورد بررسي قرار گرفت و داده‌ها ثبت گرديد. در اين تصاوير، متغيرهاي زير بررسي گرديد: تعداد و مورفولوژي ريشه‌ها، تعداد كانال‌ها در هر ريشه، جهت انحناي ريشه و كانال‌ها در جهات باكولينگوالي و مزيوديستالي. همچنين مشخصات دموگرافيك و اطلاعات مرتبط از پرونده‌ي بيماران استخراج و ثبت شد. داده‌ها به كمك نرم‌افزار SPSS نسخه‌ي 21 و با آزمون‌هاي آماري 2χ و فيشر مورد ارزيابي قرار گرفت (0/05 = α). يافته­ ها: تعداد 115 دندان سانترال، 114 دندان لترال و 115 دندان كانين ماگزيلا بررسي گرديد. از ميان دندان‌هاي سانترال بررسي شده، 32/2 درصد مرد و 67/8 درصد زن بود، 99/1 درصد داراي كانال تايپ I و 0/9 درصد كانال تايپ V بود. از ميان دندان‌هاي لترال بررسي شده، 31/6 درصد مرد و 68/4 درصد زن بود كه 98/2 درصد تايپ I و 1/8 درصد تايپ V را شامل مي‌شد. از ميان دندان‌هاي كانين بررسي شده، 29/6 درصد كانال‌ها تايپ 2/6 I، درصد تايپ V و 0/9 درصد (1 مورد) كانين دو ريشه كه هر دو، تايپ I ورتوچي بودند. نتيجه­ گيري: در هر گروه دنداني، حداقل يك مورد داراي مورفولوژي متفاوت و غير شايع بود. توزيع مورفولوژي در زن و مرد يكسان مشاهده شد.

Introduction: One of the main reasons for the failure of endodontic therapy is lack of knowledge about the anatomy and morphology of roots and root canals. Therefore this study was designed to evaluate the root and root canal morphologies of permanent maxillary incisors in an Iranian population using CBCT images. Materials & Methods: A total of 83 CBCT images from the 2014 archives of a radiology center were evaluated with the use of Romexis viewer software program. The images were evaluated simultaneously by one radiologist and one endodontist in three dimensions and data were recorded. The variables evaluated in these images included the number and morphology of the roots, the number of canals in each root, and the curvature of the roots and canals in the buccolingual and mesiodistal directions. The subjects’ demographic data were extracted from the patient files. Data was analyzed using and chi-squared and Fisher’s tests (α < 0.05). Results: A total of 115 central incisors, 114 lateral incisors and 115 canines were evaluated; 33.2% of the central incisors belonged to males and 67.8% to females, with 99.1% of the root canals being Type I and 0.9% being Type V. Of all the lateral incisors evaluated, 31.6% belonged to males and 68.4% to females, with 98.2% being type I and 1.8% being Type V. Finally, of all the canines evaluated 29.6% exhibited Type I and 2.6% exhibited Type V root canal morphology and 0.9% (one tooth) had two root, both being type V based on Vertucci classification. Conclusion: In each tooth type, at least one tooth had a different and uncommon morphology. There was no difference in root canal morphology between males and females.