بررسي روايي و پايايي نسخه پارسي مقياس تاثير خستگي در بيماران مالتيپل اسكلروزيس در كشور ايران

Validity and reliability of the Persian-version of fatigue impact scale in multiple sclerosis patients in Iran

سابقه و هدف: از شايع ترين عوارض بيماري مالتيپل اسكلروزيس (Mutiple sclerosis, MS) خستگي مي باشد. هدف از انجام اين مطالعه بررسي روايي محتوايي، هم گرايي، افتراقي و پايايي آزمون بازآزمون، بين آزمونگر و سازگاري دروني نسخه پارسي مقياس تاثير خستگي (Fatigue impact scale, FIS) براي اولين بار در ايران بود. مواد و روش ها: مطالعه حاضر تحليلي و توصيفي بوده و به شيوه نمونه گيري در دسترس، 140 مبتلا به ام اس مراجعه كننده به انجمن ام اس و بخش هاي كاردرماني شهر تهران و 140 فرد سالم واجد شرايط پژوهش را مورد ارزيابي خستگي و كيفيت زندگي قرار داده است. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS 17 با آزمون هاي مربوط مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت؛ براي روايي هم گرايي مقياس FIS با مقياس شدت خستگي (Fatigue severity scale, FSS) و كيفيت زندگي SF-36 از آزمون ضريب هم بستگي اسپيرمن، روايي افتراقي FIS دو گروه از آزمون يومن ويتني، پايايي بين ارزياب و آزمون باز آزمون از (Intraclass correlation coefficient, ICC) و سنجش سازگاري دروني از ضريب آلفاي كرونباخ استفاده شده است. يافته ها: نتايج آماري شاخص روايي محتوايي كل مقياس را 0.85 نشان داد. مقياس FIS داراي روايي هم گرايي با SF-36 و FSS بود. ضريب ICC در پايايي بين آزمونگر در هر يك زيرگروه هاي جسمي، شناختي، اجتماعي و امتياز كلي به ترتيب 0.89، 0.86، 0.95 و 0.98 و در پايايي آزمون بازآزمون 0.86، 0.78، 0.92، 0.93 بوده است. سازگاري دروني اين مقياس با ضريب كرونباخ آلفا 0.953 (Cronbach a) به دست آمد. نتيجه گيري: سايكومتريك قوي نسخه پارسي FIS، نشان دهنده قابليت كاربرد آن در ارزيابي تاثير خستگي بر فعاليت هاي زندگي، سنجش اثربخشي مداخلات درماني و توان بخشي بر خستگي بيماران ام اس مي باشد.

Introduction: Fatigue is a common presentation in Multiple Sclerosis (MS).This study was conducted for evaluation of content, convergent and divergent validity besides test-retest, inter-rater and internal consistency of reliability of Persian-version of fatigue impact dcale (P-FIS) in Iranian patients with MS for the first time in Iran. Materials and Methods: In this descriptive analysis, 140 MS patients and 140 healthy control participated and completed the following assessments: P-FIS, fatigue severity scale (FSS), SF-36 questionnaire, mini-mental state sxamination (MMSE) and the data were analysied by using SPSS (version 17). Spearman’s correlation was used for convergent validity of the P- FIS test with the FSS and the SF-36 tests, Mann -Whitney U test used for divergent validity, The Intra-class correlation coefficient used for inter-rater and test-retest reliability and and finally cronbach’s α was used to evaluate of internal consistency. Results: Content validity index of scale was 0.85. FIS had a convergent validity with the quality of life (SF-36) and also FSS. The ICC values for inter rater reliability in the physical, cognitive, and social sections and the whole questionnaire were 0.89, 0.86, 0.95 and 0.98, and for test-restest reliability were 0.86, 0.78, 0.92 and 0.93, respectively. The above findings together with the Cronbach’s α of 0.953 indicated a high reliability for the FIS Persian version. Conclusion: Having shown a sound validity and reliability, P-FIS retains the capability for being used in assessment of fatigue on the daily activities and evaluation the scale of the effects of treatment and rehabilitation interventions on fatigue amongst Persian-speaking patients suffering from MS.