نظام داستان پردازي در حكايات حديقه ي سنايي

Story-Telling Process in the Anecdotes of Hadiqat-al-Haqiqa by Sanāʾi

حديقه الحقيقه سنايي منظومه اي است عرفاني كه در قالب داستان ها و حكايات و تمثيل ها به آموزش تعاليم ديني و اخلاقي مي پردازد. اين اثر از متون عرفاني است كه ايجاز و سادگي خصيصۀ عمدۀ آن است. بنابراين پژوهش حاضر كه به روش توصيفي- تحليلي و با استفاده از ابزار كتابخانه‌ اي انجام گرفته، بر آن است تا نظام پردازش داستان هاي حديقه الحقيقۀ سنايي غزنوي، خصوصاً حكايت هاي كوتاه آن را با الگو قراردادن ويژگي كمينه گرايي تجزيه و تحليل، و عناصر و ويژگي هاي حكايات اين اثر را با عنايت به شخصيّت و شخصيّت پردازي، پيرنگ، جايگاه گفتگو، صحنه و صحنه پردازي، بررسي نمايد. براي رسيدن به اين منظور، سي حكايت از حديقۀ سنايي انتخاب و ويژگي هاي مختلف آن بررسي و تحليل شد و نتايج به دست آمده مبني بر اين است كه حكايات حديقه سنايي بسياري از ويژگي هاي كمينه گرايي همچون: ايجاز، پيرنگ ساده، بسياري گفتگو، محدوديت شخصيّت ها و صحنه پردازي را داراست و سنايي در اين زمينه بسيار موفّق بوده است.

Sanāʾi Hadiqat-al-Haqiqa (The Garden of Truth) is a mystical and didactic book in verse conceived as a continuing discourse on a wide range of ethical and religious subjects in the form of stories, anecdotes and allegories. Brevity and simplicity is the main characteristic of the book, and this research aims, through a descriptive-analytic approach, to investigate the processing system of Hadiqat-al-Haqiqa stories, especially its short anecdotes, and to study the elements of characterization, plot, dialogues and setting in them. To do so, thirty anecdotes of Hadiqat-al-Haqiqa were selected to be investigated and analyzed. According to the obtained results Hadiqat-al-Haqiqa contains many features of minimalism such as conciseness, simple plot, abundance of dialogue, limited number of characters and episodes.