اثراث كپه كاري با گونه جاشير (Prangos ferulacea) بر تركيب پوشش گياهي اكوسيستم هاي مرتعي زاگرس مركزي

Effect of Drill-Seeding by Prangos ferulacea on vegetation composition in rangeland ecosystems of central Zagros

كپه كاي با گونه جاشير يكي از روش هاي احياي مرتع در زاگرس مركزي است. به نظر مي رسد كه در زمان كشت اين گونه، به انطباق شرايط بوم شناختي آن با محيط هاي تحت كشت كمتر توجه شده و نيز پس از كاشت به پايش اثرات كشت اين گونه بر تركيب گونه اي بعد از كپه كاري پرداخته نشده است. در اين مطالعه تاثير كپه كاري با اين گونه بر تركيب گونه اي در مراتع تنگ صياد در استان چهار محال و بختياري مورد بررسي قرار گرفت. نمونه برداري از پوشش گياهي در چهار منطقه شاهد (بدون جاشيركاري) ، و سه منطقه كپه كاري با جاشير در تراكم هاي مختلف (كم، متوسط و زياد) انجام شد. در هر منطقه از پلات هاي 5 / 1 * 5 / 1 متر مربعي و در امتداد ترانسكت ها براي نمونه گيري استفاده شد. نتايج اين مطالعه نشان داد كه تعداد 75 گونه گياهي در منطقه مورد مطالعه ثبت گرديد كه در منطقه بدون جاشيركاري (شاهد) ، جاشيركاري با تراكم كم، متوسط و زياد به ترتيب 69، 50، 30 و 33 گونه گياهي حضور داشتند. همچنين نتايج نشان داد كه گونه هايAstragalus microcephalus ، Bromus danthoniae، Bromus tectorum و Melica persicaدر منطقه شاهد و گونه هايGeranium tuberosum ، Prangos ferulacea وZiziphora tenuir بيشترين درصد تاج پوشش را در تراكم زياد جاشيركاري داشتند. همچنين آناليز چندمتغيره نشان دادند كه تركيب پوشش گياهي منطقه تحت تاثير تراكم هاي مختلف جاشيركاري بوده است. نتايج نشان داد كه هر چند با گذشت زمان اهداف پروژه از نظر توليد علوفه و حفاظت خاك تامين مي شود اما اين گونه مي تواند با تشكيل توده هاي خالص برخي اثرات منفي را بر تركيب پوشش گياهي داشته باشد. بنابراين پيشنهاد مي شود از كپه كاري متراكم گونه پرهيز شود و همچنين كپه كاري به صورت كشت مخلوط انجام شود.

Drill-seeding with Prangos ferulacea had been a common technique of rangeland restoration in central Zagros. It seems that no sufficient attention has been paid to ecological fitness of this species at planting time. Also, no monitoring has been done to show this species impacts on composition species after drill-seeding. In this study the effect of drill-seeding of this species was studied on species composition. This was carried out on Tange Sayad rangelands in Chaharmahal and Bakhtiari province. Vegetation was sampled on four sites, one as control and three densities of drill-seeding with P. ferulacea (low, moderate and high). The sampling was done using 2.25 m2 plot along transects. The result of this study showed 75 species were recorded in this area. In control site and low, moderate and high density of drill-seeding by Prangos 69, 50, 30 and 33 plant species respectively. The results showed that the species Astragalus microcephalus, Bromus danthoniae, Bromus tectorum and Melica persica were the major species in control site and Geranium tuberosum, Prangos ferulacea and Ziziphora tenuir were higher tended to high density of Prangos. Also, Multivariate analyses showed that drill-seeding significantly influenced the species composition of vegetation composition. The result showed that goal of restoration was achieved regarding forage biomass and soil conservation. However, this species have negative impact on vegetation due to its dense stand. Therefore, it is recommended to avoid dense seeding. Also, it is better to apply mixed seeding.