بررسي سطح توسعه گزارشگري مالي زيست محيطي شركت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

Investigating the Level of Environmental Financial Reporting Development in the Companies Listed on the Tehran Stock Exchange

مقدمه: در چارچوب اصول نظريه ذينفعان، گزارشگري زيست‌ محيطي به عنوان يك منبع مزيت رقابتي در سال‌ هاي اخير مورد توجه قرار گرفته است. هدف اين پژوهش سنجش سطح گزارشگري مالي زيست‌ محيطي در شركت‌ هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. روش پژوهش: پژوهش حاضر در حوزه پژوهش‌ هاي اثباتي و شبه تجربي و از لحاظ نتيجه از نوع كاربردي و به دنبال توصيف وضعيت موجود است. داده‌ هاي پژوهش براي اندازه‌ گيري سطح افشا مبتني بر گزارشگري زيست‌ محيطي از طريق تحليل محتواي گزارش‌ هاي فعاليت هيئت مديره 158 شركت پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زماني 93-1387 با استفاده از كارت امتيازدهي گزارشگري زيست‌ محيطي مؤسسه دلويتي استخراج و از آزمون t براي بررسي فرضيه پژوهش استفاده شده است. يافته‌ ها: يافته‌ هاي پژوهش نشان داد كه در شركت‌ هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، افشا مطرح در نظريه ذينفعان از طريق گزارشگري زيست‌ محيطي رعايت نشده است. هر چند در بازه زماني مورد بررسي سطح گزارشگري زيست‌ محيطي اندكي ارتقاء يافته اما همچنان با سطح مطلوب فاصله بسيار زيادي دارد. نتيجه‌ گيري: در حال حاضر شركت‌ ها توجه كافي به افشا اطلاعات در مورد محيط‌ زيست و در نظر گرفتن منافع گروه‌ هاي مختلف ذينفع در سطح عملياتي ندارند. بنابراين، تغيير در استانداردهاي حسابداري مالي ايران به منظور لحاظ كردن الزامات گزارشگري زيست‌ محيطي پيشنهاد مي‌ شود.

Introduction: Regarding the principles of Stakeholders Theory, environmental reporting has been considered as a source of competitive advantage in recent years. The purpose of this research is to measure the level of environmental financial reporting in the companies listed on the Tehran Stock Exchange. Method: This research is conducted in the field of positive and semi-empirical research, and according to the results, it is an applied research which aims to describe the existed situation. The data of the research for measuring the level of disclosure based on environmental reporting have been extracted through the content analysis of performance reporting of board of directors from 158 companies listed on the Tehran Stock Exchange during 2008 to 2014 by using Deloitte's environmental reporting scorecard, and T-student test was used to test the research hypothesis. Results: The findings of the research indicate that in the companies listed on the Tehran Stock Exchange, the posed disclosure in the Stakeholders Theory has not been observed through environmental reporting. Nevertheless, during the discussed period, the level of environmental reporting has been slightly improved, but it is still far from the desired level. Conclusion: At the present time, companies do not pay enough attention to disclose information on environment and they do not consider the interests of different groups of stakeholders in the operational level. Therefore, modification of Iran's Financial Accounting Standards is recommended in order to observe environmental reporting requirements.