شناسايي و تحليل كلان روندهاي مؤثر بر آينده حسابداري مديريت از منظر حرفه و كسب و كارها با رويكرد آينده پژوهي

A Future Studies Approach to Identifying and Macro Analyzing the Trends Influencing the Future of Management Accounting from the Perspective of Professions and Businesses

مقدمه: محيط كسب­ و كار به شدت در حال تغيير و پيشرفت است و لازمه باقي‌ ماندن در اين محيط رقابتي شديد، اتخاذ تصميم‌ هاي درست و به موقع بوده كه نيازمند وجود اطلاعات درست، مربوط، قابل اتكا و به موقع است. بنابراين، حسابداري مديريت به عنوان يكي از اركان اصلي تهيه كنندگان اطلاعات مورد نياز مديريت، بايد متناسب با تحولات و پيشرفت‌ ها حركت كند. روش پژوهش: پژوهش حاضر بر مبناي نوع داده، تركيبي، بر مبناي هدف، كاربردي و بر مبناي نوع پژوهش، اكتشافي-پيمايشي است. در اين پژوهش جامعه آماري شامل استادان و دانشجويان دكتري حسابداري، اعضاي انجمن حسابداري مديريت ايران و متخصصان حرفه حسابداري مديريت است. براي شناسايي نيروهاي پيشران در 20 سال آينده، ابتدا هم انديشي خبرگان، پرسش­نامه باز و مصاحبه با خبرگان و سپس براي ايجاد اتفاق‌ نظر نهايي، دلفي فازي اجرا شد. انتخاب خبرگان بر مبناي روش نمونه ­گيري قضاوتي گلوله برفي و اشباع نظري انجام شد. براي تحليل نتايج دلفي از آزمون دوجمله­ اي و دلفي فازي استفاده شد. يافته‌ ها: نتايج پژوهش نشان مي‌ دهد كه افزايش تقاضا براي حسابداري مديريت و ايجاد توازن بين حسابداري مالي و حسابداري مديريت مهم‌ ترين پيشران تأثيرگذار در آينده است و انتظار بر اين است كه در آينده حسابداري مديريت جايگاه خود را پيدا كند. هم‌چنين، پيشران‌ هاي افزايش انتظارات مشتريان و مشتري مداري و افزايش متخصصان حسابداري مديريت در جايگاه ­هاي بعدي قرار دارد. تمامي پيشران هاي شناسايي شده به جز پيشران ديوان‌ سالاري و نظام تملق‌ محور اداري به وسيله خبرگان تأييد شد. نتيجه‌ گيري: به طور كلي از نظر خبرگان، حسابداري مديريت جايگاه مناسبي ندارد. بنابراين، پيشنهاد مي­ شود كه مسئولان و فعالان و تمامي بازيگران تأثيرگذار بر حرفه براي بهبود آينده حسابداري مديريت بر مبناي پيشران­ هاي ارائه شده در پژوهش حاضر برنامه ­ريزي و تلاش كنند.

Introduction: Businesses are increasingly developing and the essentials of survival in such highly competitive environment is making right and timely decisions requiring accurate, relevant, reliable and timely information. Hence, management accounting, as one of the main fundamentals of providing information needed for management, should be should keep up with developments. Method: This study is exploratory survey and it is applied in terms of purpose and is mixed based on data. The statistical population consisted of all faculty members and Ph.D. students of accounting, members of Iranian Accounting Management Association, and experts in management accounting. To identify the driving forces of management accounting over the next 20 years, initially experts’ panel, an open-ended questionnaire and an interview with experts were administered and then fuzzy Delphi method was used for the final consensus. Experts were selected through judgmental snowball sampling and theoretical saturation. To analyze the results of the Delphi method, the binomial test and fuzzy Delphi were applied. Results: According to the results, increasing demand for management accounting and balancing financial accounting against management accounting are the most significant and effective driving forces in the future. It is expected that management accounting finds its real status in the future and the same occurs for driving forces of rising customers’ expectations, customer orientation and an increase in the number of management accounting experts. All identified driving forces apart from bureaucracy and flattery-based administrative system were confirmed by the experts. Conclusion: In general, experts believe that the management accounting develops no appropriate status. It is suggested that officials and activists as well as all role-playing people should plan and attempt for improving the future of management accounting regarding the driving forces presented in this study.