بررسي رابطه فرهنگ سازماني با رضايت شغلي و فرسودگي شغلي در ميان كاركنان دانشگاه تبريز

The relationship between organizational culture and job satisfaction and job burnout among the employees in Tabriz University

زمينه و هدف: در محيط يك سازمان عوامل انساني در معرض فشارهاي عصبي و رواني گوناگوني قرار دارند كه آثار سوء فراواني بر عملكرد افراد باقي مي گذارد، پژوهش حاضر با هدف بررسي رابطه فرهنگ سازماني با رضايت شغلي و فرسودگي شغلي كاركنان دانشگاه تبريز انجام شده است. روش بررسي: روش اين پژوهش از نوع توصيفي- تحليلي مي باشد. 106 نفر از كاركنان آموزشي و اداري دانشگاه تبريز در سال تحصيلي 87-86 به صورت تصادفي طبقه اي انتخاب شدند. ابزارهاي مورد استفاده، پرسشنامه فرهنگ سازماني هافستد (HOCQ) و شاخص توصيف شغلي (JDI) و سياهه فرسودگي شغلي مازلاك و جكسون (MBI) بودند. داده هاي پژوهش با استفاده از روش همبستگي پيرسون، آزمون T براي گروههاي مستقل مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته ها: نتايج به دست آمده گوياي آن است كه، فرهنگ سازماني غالب در دانشگاه تبريز از نوع عقلاني مي باشد، بعلاوه، نتايج آزمون T مبين اين بود كه بين كاركنان آموزشي و اداري از نظر رضايت شغلي تفاوت معني داري وجود ندارد (P>0.05)، اما بين كاركنان آموزشي و اداري از نظر فرسودگي شغلي تفاوت معني داري وجود دارد (P<0.01). همچنين، نتايج آزمون T مبين اين بود كه بين رضايت شغلي و فرسودگي شغلي زنان و مردان تفاوت معني داري وجود ندارد (P>0.05)، همينطور نتايج بدست آمده، نشان داد بين فرهنگ سازماني و رضايت شغلي كاركنان رابطه مستقيم و معني داري وجود دارد (P<0.01) و نيز بين فرهنگ سازماني و فرسودگي شغلي كاركنان رابطه معكوس و معني داري وجود دارد (P<0.01)، بعلاوه، بين رضايت شغلي و فرسودگي شغلي كاركنان رابطه معكوس و معني داري وجود دارد (P<0.01). نتيجه گيري: بر اساس يافته هاي اين پژوهش، چنين برمي آيد كه فرهنگ سازماني مشاركتي بيشترين ميزان رضايت شغلي و كمترين ميزان فرسودگي شغلي را بوجود مي آورد.

Background and Aim: In the organization environment, staffs are under the neurotic and mental pressures that would have many adverse effects on their performance. The purpose of this study was to investigate the relationship between organizational culture, job satisfaction and job burn-out among the employees in Tabriz University. Method: The method of this research was descriptive-analytic. The research sample consisted of 106 subjects who were chosen through the stratified random sampling. All participants completed the Hofsted Organizational Culture Questionnaire (HOCQ) and Job Descriptive Index (JDI) and Maslach Burnout Inventory (MBI). The results of the survey were analyzed by Pearson correlation method and T- test. Results: Obtained results indicated that the kind of Organizational Culture in Tabriz university was rational culture; in addition, the job satisfaction was not different between three kinds of organizational cultures (p>0.05), but, the job burn-out was different between three kinds of organizational cultures (p<0.05). In addition, the job satisfaction difference between didactic and administrative employees was not statistically meaningful (p>0.05) but the job burn-out difference between didactic and administrative employees was statistically significant (p<0.01). The results of T-Test showed that there was no significant difference between job satisfaction and job burn-out among female and male employees (p>0.05). Results also illustrated that there was a positive relationship between organizational culture and job satisfaction (p<0.01). In addition, obtained results revealed that there was a negative relationship between organizational culture and job burnout (p<0.01). Clearly a negative relationship between job satisfaction and job burn-out was also identified (p<0.01). Conclusion: On the basis of this study, it was understood that the partnership organizational culture may lead to the maximum amount of job satisfaction and minimum amount of job burn-out.