نيازهاي آموزشي دوران پس از زايمان در زنان مراجعه كننده به مراكز بهداشتي درماني شهر رفسنجان در سال 1387

Educational needs of postpartum period in women referring to health care centers of Rafsanjan In 2008

زمينه و هدف: فراهم كردن مراقبت­هاي متناسب با باورهاي بهداشتي و ارزش­ها و اعتقادات فرهنگي يكي از اهداف مراقبت هاي دوران پس از زايمان است اما مدارك موجود نشان مي دهد نيازهاي زنان در اين دوران توسط مراقبين به خوبي برآورده نمي ­شود با توجه به اين­كه اولين و اساسي ترين گام در تدوين و اجراي برنامه آموزشي، اجراي صحيح و مبتني بر واقعيت فرآيند نياز سنجي است اين پژوهش با هدف تعيين نيازهاي آموزشي دوران پس از زايمان در زنان مراجعه كننده به مراكز بهداشتي درماني شهر رفسنجان در سال 1387 انجام شد. مواد و روش­ ها: اين پژوهش يك مطالعه توصيفي مقطعي است. جمعيت مورد مطالعه را زنان زايمان كرده ­اي كه دوران پس از زايمان را گذرانده ­اند و محيط پژوهش را مراكز بهداشتي درماني سطح شهر رفسنجان تشكيل مي دهد. جهت جمع آوري داده­ ها از پرسشنامه پژوهشگر ساخته كه اعتبار آن با روش اعتبار محتوي و پايايي آن از طريق آزمون مجدد به دست آمده استفاده شده است. روش نمونه گيري به صورت تصادفي سهميه اي بوده و براي تجزيه و تحليل اطلاعات از آزمون­ هاي آماري توصيفي و نرم افزار آماري SPSS استفاده شد. يافته­ ها: بر اساس يافته هاي پژوهش از بين 9 حيطه مختلف، بيشترين نياز آموزشي مادران به ترتيب مربوط به حيطه مسائل رواني، تنظيم خانواده، روابط جنسي، بهداشت باروري و مسائل شرعي بوده است. از نظر مادران بهترين زمان اين آموزش­ ها دوران بارداري و بهترين روش آموزش به صورت چهره به چهره مي باشد. بعلاوه منبع اطلاع رساني اوليه و اصلي مادران كاركنان مراكز بهداشتي بودند. نتيجه­ گيري: نتايج پژوهش نقص آموزش هاي موجود را در قالب نياز هاي آموزشي نشان مي دهد و بهترين زمان و روش آموزش را از نگاه مادران مشخص مي كند كه بايستي اين نكات در برنامه ريزي هاي مسئولان امر مد نظر قرار گيرد. همچنين از آنجايي كه از ديد مادران آموزش هاي ارائه شده توسط كاركنان مراكز بهداشتي از اهميت خاصي برخوردار است مي توان از طريق انجام دوره هاي آموزشي مختلف و بازآموزي هاي مستمر در جهت ارتقاء معلومات كاركنان اين مراكز كوشيد تا با ارائه آموزش هاي به روز و علمي، به افزايش اطلاعات مادران و كاهش نگراني هاي آنها در اين دوران بحراني كمك شود.

Background and Objective: A major goal of nursing practice in the postpartum period is to provide nursing care that is culture specific and fits the health beliefs and cultural values but present evidences indicate many unmet needs in this period. Considering the importance of need assessment as the first and basic stage for programming education, this study was designed to assess postpartum mothers' educational needs. Material and Methods: This is a cross-sectional study. The subjects were selected by Quato sampling method among postpartum mothers who referred to Rafsanjan health centers. The related data were collected by researcher designed questionnaire and analyzed using SPSS software. Results: According to findings, the most educational needs among the 9 domains were psychology, family planning and sexual activity, reproductive health and religious activities respectively. From our subjects' view the best time for teaching is during the pregnancy. Also, from the mothers' point of views the best method for teaching is face to face, and primary and the best and basic informing sources for them was health centers' stuffs. Discussion: This study shows the problems of the current educational programs and shows the learning needs according to mothers' views. It also specifies the best tune and the best method of education from mothers' news. Establishing retraining courses for stuffs to improve and update their information will ultimately help mothers and decrease their concerns in this critical period.