پديد آورندگان :
ميرزايي علويجه، مهدي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني شهيد صدوقي يزد - دانشكده بهداشت , مروتي شريف آباد، محمدعلي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني شهيد صدوقي يزد - دانشكده بهداشت , قانعيان، محمدتقي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني شهيد صدوقي يزد - دانشكده بهداشت , عباسي، حميده دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني شهيد صدوقي يزد - دانشكده بهداشت , گل شيرزادي، سمن دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني شهيد صدوقي يزد - دانشكده بهداشت , كرم زاده، مرضيه دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني شهيد صدوقي يزد - دانشكده بهداشت
چكيده فارسي :
زمينه و هدف: حيات روي كره زمين به واسطه لايه ازن در مقابل پرتوهاي زيانبار فرابنفش خورشيد محافظت مي شود. با توجه به اثر تخريبي كلروفلوروكربن ها بر لايه ازن مبردهاي ديگري چون HFC134a جانشين مناسبي براي اين مواد خصوصا CFC12 مي باشد. اين پژوهش با هدف تعيين اعتقادات تعميركاران يخچال در زمينه پيشگيري از مخاطرات بهداشتي و محيط زيستي كلروفلوروكربن ها در چهاچوب الگوي اعتقاد بهداشتي انجام شده است.
روش بررسي: اين مطالعه توصيفي - تحليلي از نوع مقطعي بود كه ﺗﻌﺪاد 43 ﻧﻔﺮ تعميركار يخچال به روش سرشماري از سه شهر طبس، نورآباد و رفسنجان وارد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪﻧﺪ. ابزار گردآوري اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته 48 سوالي داراي روايي و پايايي معتبر بود كه بر اساس سازه هاي الگوي اعتقاد بهداشتي در دو بخش شامل: اطلاعات دموگرافيك مشتمل بر پنج سوال و سوالات و گويه هاي مربوط به سازه هاي الگو اعتقاد بهداشتي شامل، نه سوال آگاهي، هشت گويه حساسيت درك شده، پنج گويه شدت درك شده، شش گويه منافع درك شده، پنج گويه موانع درك شده، چهار سوال راهنما براي عمل و عملكرد با چهار سوال تهيه و تنظيم شده ﺑﻮد.
يافته ها: ميانگين نمره آگاهي 10.77±2.85 (نمره دامنه 0-18)، حساسيت 28.32±3.95 (دامنه نمره 40-8)، شدت 17.12±2.38 (دامنه نمره 25-5)، منافع 20.49±2.79 (دامنه نمره 30-6)، موانع 12.41±1.26 (دامنه نمره 25-5)، راهنماها براي عمل 0.61±1.19 (دامنه نمره 8-0) و عملكرد 0.76±1.08 (دامنه نمره 8-0) بدست آمد. ميان ميانگين نمره آگاهي و حساسيت (p<0.001، r=0.67)، منافع (p<0.001، r=0.61) و شدت (p=0.001، r=0.5) همچنين ميان حساسيت و شدت (p<0.001، r=0.66)، حساسيت و منافع (p<0.001، r=0.84)، حساسيت و عملكرد (p=0.018، r=0.36)، شدت و منافع (p<0.001، r=0.58)، منافع و عملكرد (p=0.033، r=0.32)، همبستگي مستقيم و ميان ميانگين سابقه كار افراد با ميانيگن نمره آگاهي آنها (p=0.005، r=-0.419)، همبستگي منفي وجود داشت.
نتيجه گيري: ميزان آگاهي در سطح قابل قبولي قرار نداشت و از آنجايي كه با افزايش ميزان آگاهي شركت كنندگان در مطالعه ميزان حساسيت، شدت و منافع نيز افزايش يافت، اهميت آموزش تعميركاران به جهت اتخاذ رفتار پيشگيرانه مورد توجه قرار مي گيرد. در اين راستا تاكيد بر روي پيامدها حاصل از عدم توجه و منافع به عنوان مهمترين عوامل موثر بر روي عملكرد آنان در اين زمينه از اهميت بيشتري برخوردار است.
چكيده لاتين :
Background and aims: Life on Earth protected by ozone layer against harmful ultraviolet sun rays. Due to the
destructive effects of chlorofluorocarbons (CFCs) on the ozone layer, other refrigerants were suggested such as
HFC134a which is as an appropriate replacement for CFCs particularly CFC12. The aim of this study was
determining the beliefs of refrigerator craftsmen to prevent health and environmental hazards of
chlorofluorocarbons using of health belief model.
Methods: This research was a descriptive- analytical and cross-sectional study. A number of 48 Refrigerator
craftsmen from the cities of Tabas, Rafsanjan and Noorabad were studied by census method. The data
collection tools in this study was a valid and reliable researcher made questionnaires consisting two parts: Afive
demographic questions, B- questions and items about HBM: eight items Perceived susceptibility, five
items Perceived severity, six items Perceived benefits, five items Perceived barriers, four questions Cues to
action and Performance with four questions.
Results: The mean score of knowledge 10.77±2.85 (score range 0-18), susceptibility 28.32±3.95 (score range
8-40), severity 17.12±2.38 (score range 5-25), benefits 20.49±2.79 (score range 6-30), barriers 12.41±1.26
(score range 5-25), Cues to action 0.61±1.19 (score range 0-8) Performance 0.76±1.08 (score range 0-8) were
determined. Between the average score of knowledge and susceptibility (p<0.001, r=0.67), benefits (p<0.001,
r=0.61) and severity (p=0.001, r =0.5) also between susceptibility and severity (p<0.001, r=0.66),
susceptibility and benefits (p<0.001, r=0.84), susceptibility and performance (p=0.018, r=0.36), severity and
benefits (p<0.001, r=0.58), and the benefits and performance (p=0.033, r=0.32), direct correlation and between
the average score of work experience and knowledge (p=0.005, r= -0.419) an inverse correlation were
obtained.
Conclusion: The over knowledge was not in an acceptable level, and seeing that by increasing the knowledge
of participants, the level of susceptibility, severity and benefits were also increased, the importance of
education of Craftsmen need to be considered in order to improve preventive behaviors .
