ارانه الگوي رتبه بندي HSE پيمانكاران پيش از عقد قرارداد بر اساس سطح پيمان

A New Method for Contractors HSE Ranking at the Pre-Contract Stage Based on Contract Level

زمينه و هدف: ارزيابيHSE پيمانكار يكي از موضوعات مهم مورد نظر كارفرما به شمار مي رود كه در انتخاب يك پيمانكار نقش دارد. روش مناسب ارزيابي مي تواند نقش مهمي در انتخاب پيمانكار شايسته بازي كند. در اين مقاله يك روش جديد ارزيابي HSE پيمانكاران در مرحله پيش از عقد قرار داد ارائه شده است. روش بررسي: به منظور تدوين اين روش جديد، پيمان ها به سه رده مختلف پيشرفته، متوسط و مقدماتي تقسيم بندي شدند. سپس پرسشنامه اطلاعات HSE پيمانكار براي بررسي وضعيت پيمانكار پيش از ورود به مناقصات در قالب 40 سئوال تنظيم گرديد. جهت امتيازدهي به پرسشنامه مذكور و تعيين رتبه پيمانكار، 29 شاخص براي ارزيابي اوليه HSE پيمانكار مطابق با سئوالات پرسشنامه مذكور و در قالب هفت عنصر مدل HSE انجمن بين المللي توليدكنندگان نفت و گاز تدوين گرديد. با توجه به اينكه نقش هر شاخص، در هر يك از سه سطح پيماني تعريف شده متفاوت است لذا، عناصر هفتگانه مدل HSE به تفكيك سطوح پيمان وزن دهي شدند. براساس وزن هاي بدست آمده، شيوه امتيازدهي پيمانكاران در هر سطح پيمان مشخص گرديد. سرانجام ، پيمانكاران براساس امتياز كسب كرده از ارزيابي HSE خود در 4 گروه A، B، C و D رتبه بندي شدند. يافته ها: نتايج حاصل از اين مطالعه نشان داد كه وزن عناصر مدل HSE در هر رده از پيمان هاي سه گانه متفاوت است. در پيمان هاي پيشرفته و متوسط، تعهد و رهبري (به ترتيب با ضريب 4/9 و 4/3) و در پيمان هاي مقدماتي اجرا و پايش (با ضريب 3/3) داراي بيشترين وزن مي باشند. همچنين خط مشي و اهداف راهبردي در هر سه گروه پيمان داراي كمترين وزن (در پيمان هاي پيشرفته 4/4، متوسط3/6 و مقدماتي 2/4) مي باشند. براساس روش رتبه بندي ارائه شده حداقل امتياز كسب شده لازم براي واگذاري يك پيمان سطح 1 (پيشرفته) به يك پيمانكار رتبه A مساوي 537 و حداكثر امتياز كسب شده براي يك پيمانكار رتبه D جهت احراز يك پيمان سطح 3 (مقدماتي) مساوي 123 مي باشد. نتيجه گيري: با روش رتبه بندي پيشنهادي مي توان كليه پيمانكاران را در مرحله پيش از عقد قرارداد ارزيابي نمود.

Background and aims: Evaluation of the contractor’s HSE is a key issue for the employer that influences the selection of a contractor. An appropriate method of assessment can play a significant role in the selection of qualified contractors. This paper presents a new method for ranking of contractor’s HSE at pre-contract stage of a project. Methods: To develop this new evaluation method, the contracts were categorized in 3 groups of advanced, medium and preliminary. In order to pre-assess the contractors’ status prior to their participation in bids, an HSE data questionnaire was developed in the frame of 40 questions. Then 29 indices were developed for primary HSE assessment based on International Association of Oil and Gas Producers (OGP). Because the role of each index is different in each category of contracts thus, seven elements of HSE model were weighted on the basis of contract category. Contractors scoring system was developed in each category of contract based on the obtained weights. Finally the contractors were categorized in four groups of A, B, C and D based on their scores obtained from their HSE evaluation. Results: The results revealed that each term of HSE have different weight in each contract category. In advanced (group 1) and medium (group 2) contracts, the leadership plus commitment (coefficient of 4.9 and 4.3 respectively) and in preliminary contracts the execution and monitoring (coefficient 3.3) have the highest weights. The Strategy and goals have the minimum weight in all 3 types of contracts (e.g. 4.4 in advanced, 3.6 in medium and 2.4 in preliminary contracts). The minimum score required for an A group contractor to get an advanced contract is 537 while the maximum score of a D group contractor to obtain a preliminary contract is 123. Conclusion: The new developed method is able to rank the HSE of contractors prior to sign the contract.