نقش هاي مديريتي مديران ارشد دانشگاه هاي علوم پزشكي ايران از رياست تا رهبري: ديدگاه مديران مياني و كارشناسان

Senior management roles in medical universities of Iran from presidential to leadership: the views of middle managers and experts

مقدمه: يكي از مشخصه­ هاي سازمان­ هاي موفق، رهبري پويا و اثربخش است كه در بهبود و توسعه عملكرد فراتر از رياست موجب انگيزش كاركنان، توسعه نوآوري و ارتقاي كيفيت مي شود. اين مطالعه به منظور شناخت نقش­ هاي مديريتي مديران ارشد دانشگاه­ هاي علوم پزشكي كشور از رياست تا رهبري انجام گرفت. مواد و روش ­ها: مطالعه به صورت مقطعي در سال 92- 1391 در ستاد 13 معاونت بهداشتي دانشگاه هاي علوم پزشكي كشور انجام گرفت و نمونه­ ها به صورت سهميه­ اي و تصادفي منظم انتخاب شدند. در دانشگاه هاي منتخب، مديران و كارشناسان به صورت سرشماري مورد پرسشگري قرار گرفتند. ابزار جمع ­آوري داده ­ها، پرسشنامه محقق ساخته شامل متغيرهاي فردي و سازماني و سوالات كليدي در زمينه دو طيف رياستي و رهبري بود. تجزيه و تحليل داده­ ها با استفاده از آزمون ­هاي اسپيرمن، كِندالز، كروسكال واليس و من ­ويتني در نرم افزار SPSS نسخه 18 در سطح معني­ داري 0/05<α انجام گرفت. يافته­ ها: از نظر 267 مدير و كارشناس مورد بررسي، ميانگين نقش رياستي و نقش رهبري مديران ارشد از 5 امتياز به ترتيب 3/04 و 1/94 بود . بالاترين سطح رياستي مديران ارشد كار كردن در چارچوب بوروكراسي (1/0±3/3)، كنترل امور سازمان به شكل جاري (1/2±3/3) و تاكيد بر حفظ ارتباطات عمودي (1/3±3/3) قضاوت شده است. بين تيپ دانشگاهي، سمت شغلي و سطح برداشت مديران و كارشناسان رابطه معني ­دار وجود داشت (0/014=P=0/017) ،(P). نتيجه ­گيري: مطالعه نشان داد كه مديران ارشد حوزه معاونت بهداشتي بيشتر در طيف رياستي ايفاي نقش مي­ نمايند. لذا براي توسعه نقش رهبري برگزاري دوره ­هاي آموزشي مديريتي خصوصا آشنايي مديران ارشد با مدل­ هاي تعالي سازماني پيشنهاد مي­ گردد.

Introduction: One of the characteristics of successful organizations is a dynamic and effective leadership which can provoke staff, the development of innovation and quality in improving and developing further than presidential role. This study aims to identify the roles of senior managers in medical universities in Iran, from presidential to middle leadership and from the view of managers and experts. Materials and Methods: This cross sectional study was conducted in 2012-2013 in deputy vice-Chancellery for Health in Medical Universities. Samples were selected randomly and quota. In the selected universities Managers and experts were interviewed in the census. The data collection tool was the questionnaire included individual and organizational variables and key questions about management and leadership. Data analysis was performed using Tests Spearma, Kendall, Mann– Whitney and Kruskal–Wallis in SPSS version 18.0 through related statistical tests at a significant level of α <0.05. Results: Of the 267 executives and experts in this study, mean presidential and leadership role was 3.04 and 1.94, from 5 scores. Highest level of Presidential role for senior managers was identified for working within the bureaucracy, control of the organizational affairs in current form, and an emphasis on maintaining vertical communication. There was a significant relationship between type university, side of job and the level of perception of managers and experts (P=0.014), (P=0.017). Conclusion: The study showed that the health department senior managers can play more roles in the Presidential Range. Therefore, it is recommended to arrange management training courses, especially to familiarize senior managers with the business excellence models.