بررسي تأثير به‌كارگيري فناوري اطلاعات بر سلامت كاربران اداري

Investigation on the Effect of Using Information Technology on Administrative Users' Health

مقدمه: ورود فناوري رايانه‌اي به كشورهاي درحال‌توسعه اگر چه باعث تسريع در انجام كارها و صرفه جويي در زمان، انرژي و منابع شده است وليكن به دليل عدم توجه به خصوصيات جسمي، رواني و اجتماعي كاربران آنها، آثار سوء قابل توجهي روي نيروي انساني، كميت و كيفيت كار يعني بهره‌وري سيستم داشته است. هدف اين تحقيق بررسي تأثير بكارگيري فناوري اطلاعات بر سلامت كاربران اداري دانشگاه علوم پزشكي تهران بوده است. روش كار: در اين تحقيق به بررسي تأثير كاربرد فناوري اطلاعات ابعاد سلامت جسمي، سلامت رواني، سلامت اجتماعي و سلامت معنوي، پرداخته شده است. جامعه آماري اين تحقيق را 2919 نفر از كاركنان و مديران دانشگاه علوم پزشكي تهران تشكيل داده است؛ كه بر اساس جدول مورگان و به صورت طبقه‌اي، 342 نفر به صورت تصادفي انتخاب شده‌اند. ابزار گردآوري اطلاعات در اين تحقيق، پرسش‌نامه بوده است. براي آزمون روابط نيز از نرم افزار Smart.PLS استفاده شده است. يافته‌ها: نتايج حاصل از تجزيه و تحليل داده‌ها نشان داد ميزان تأثير فناوري اطلاعات بر سلامت جسمي، سلامت رواني، سلامت اجتماعي و سلامت معنوي به ترتيب 073/0، 312/0، 291/0 و 277/0 بوده است و آماره احتمال آزمون اين متغيرها نيز به ترتيب 105/2، 131/7، 924/6 و 089/7 بوده است كه مقدار بحراني t در سطح خطاي 5% يعني 96/1 بوده و نشان مي‌دهد تأثير مشاهده‌شده معنادار است. همچنين، شاخص برازش مدل ارائه شده، 511/0 بوده است كه نشان از كيفيت بالاي كلي مدل دارد. نتيجه گيري: نتايج تحقيق نشان داد بكارگيري فناوري اطلاعات، بر سلامت جسمي، تأثير منفي داشته است اما بر ساير ابعاد سلامت، تأثير مثبتي داشته است. پژوهشگران براساس يافته‌هاي پژوهش خود پيشنهاد مي‌دهند سياست‌گذاران سلامت به اثر فناوري اطلاعات بر روي بُعد سلامت جسمي توجه بيشتري نموده و تحقيقات بيشتري در اين حوزه انجام دهند.

Introduction: Information technology (IT) in developing countries leads to saving money, accelerates working and saves energy and time. However, it has negative effects on physical and psychological characteristics of its users and efficiency of system. The objective of this study was to determine the effect of using IT on the health of administrative members at Tehran University of Medical Sciences. Methods: In this research, the effect of IT was studied on physical, mental, social and spiritual health. The statistical population of this research consisted of 2919 employees of Tehran University of Medical Sciences. A total of 342 subjects were randomly selected to participate in the study according to Morgan's table. The data collection instruments were questionnaires. To perform tests of pedigree relationship, SmartPlus software was used. Results: The results showed that the effect of IT on physical, mental, social and spiritual health was respectively 0.073, 0.312, 0.291 and 0.277. Data indicated that the observed effect was significant. Furthermore, the presented index indicated the high quality of the model. Conclusions: The results showed that the use of IT had a negative effect on physical health, whereas it had positive effects on other dimensions of health. According to the findings of this research, researchers suggest that health policymakers should pay more attention to the impact of IT on health dimension and carry out more research in this area.