واكاوي و تحليل كهن الگو و نمادهاي فرارونده عرفاني درگلشن راز با رويكرد به نظريه روان شناختي يونگ

The Analysis of Archetype and Theosophical Ultraism Symbols for Golshane Raz with Approach to Jung’s Theory

هنر و ادب از اساسي ترين نمودارهاي فرهنگ و تمدن بشري است كه با لايه هاي عميق ناخودآگاهي پيوند ناگسستني دارد. بر اساس نظريه يونگ كهن الگوها )آركي تايپ ( بن مايه ها و تصاوير نماديني هستند كه در اساطير و فرهنگ ها ،مفاهيم مشترك و مشابهي را در ناخودآگاه بشر در طول زمان به جا گذاشته اند. در گلشن راز، كهن الگو ها ريشه در ناخودآگاهي جمعي دارند. در اين مثنوي كهن الگوي آفتاب، دريا)آب( ، آتش، آيينه و سفر، تأويل و تفسير شدند. صور مثالي يونگ را در عرفان اسلامي، اعيان ثابته مي نامند . انديشه هاي انتزاعي و شهودي در گلشن راز از قرآن و احاديث نشئت گرفته است. تحليل نمادهاي عرفاني فرصتي بود كه شاعرِعارف گنجينه معارف خود را به منصه ظهور برساند. در گلشن راز علاوه بر نقش كليدي نمادها، سهم چشمگير هنجارگريزي و آشنازدايي در برجسته سازي بيشتر ابيات مؤثّر است. در برخي از ابيات مثنوي نمادها جايگزين حقيقت شدند. شباهت نمادهاي غربي و شرقي در مفاهيم ابهام آميز است. عارف در اين مثنوي با تأويل و تفسير، بخشي از حقيقت را به اشاره بازگو مي كند.

Art and literature are the most important evidence of human‟s civilization and culture that have unbreakable bond with deep layers of unconsciousness. Archetypes base on Jung‟s theory are the images, patterns and symbols that rise out of the collective unconscious and have left the similar and common concepts in human‟s unconscious in myths and cultures over the time. In Golshane Raz, the archetypes rise out of the collective unconscious. The archetypes in the Islamic theosophy is the standing property. The archetype in this ancient couplet-poems (Mathnavi) is interpreted as the archetypes: sun, sea (water), fire, mirror and journey. Jung's archetype in Islamic mysticism, permanent archetype is called. The concrete and abstract ideas in Golshane Raz is originated of Qurans and hadiths. Analyzing the mystical symbols was an opportunity that the gnostic poet manifests his education treasure. In Golshane Raz in addition to the key role of symbols, the salient portion of deviation and defamiliarization is effective in more highlighting the verses. In some couplet-poems, the symbols are replaced with the reality. The similarity of eastern and western symbols in concepts are ambiguous. The gnostic points to some part of reality with paraphrase and interpretation in this couplet-poem(Mathnavi).