بررسي سير و سلوك هشت‌گانه طريقه نقشبنديه در هفت اورنگ جامي

Study of the Oight Journying and Wayfaring of Naghshbandiie in the “Haftorange Jami”

نورالدين عبد الرحمن جامي از شاعران، محققان و عارفان نامدار قرن نهم هجري است كه در ميان متصوفه جايگاهي بس، عظيم دارد. هر چند در بسياري از آثار جامي مباحث عرفاني وجود دارد؛ اما بيشتر ديدگاه‌هاي عرفاني او در مثنوي هفت اورنگ مطرح شده است. اين مثنوي، در كنار بسياري از قابليت‌هايش، به مضامين و انديشه‌اي نقشبنديه نيز آراسته شده كه در اين نوشتار به اختصار بدان پرداخته شده است.هدف اين نگارش پردازش سير و سلوك هشت‌گانه طريقه نقشبنديه در هفت اورنگ جامي است؛ زيرا كه جامي خود، از پيروان اين طريقت بوده است و از آثار و مشرب عرفاني نقشبنديه تأثيري بسيار پذيرفته و بهره‌گيري او از اين طريقت در منظومه هفت‌گانه‌اش، نمونه‌اي از اين تأثيرپذيري است. اين پژوهش به روش توصيفي با استفاده از منابع كتابخانه‌اي است. نتايج به دست آمده در اين تحقيق نشان مي‌دهد كه رويكرد جامي در منظومه هفت‌گانه(سلسله‌الذهب، تحفه‌الاحرار، سبحه‌الابرار، سلامان و ابسال، خردنامه اسكندري، ليلي و مجنون و يوسف و زليخا) خود سير و سلوك هشت‌گانه نقشبنديه(هوش در دم، نظر بر قدم، سفر در وطن، خلوت در انجمن، يادكردن، بازگشت، نگهداشت و يادداشت)را با تعابير زيباي شاعرانه به تصوير كشيده و همان گزارش‌هايي را ارائه كرده، كه در منابع اين طريقت يافت مي‌شود.

Noureddin Abdul Rahman is a famous poet, scholar, and mystic poet of the nineteenth century, who has a great place among the people of Sufism. Though there are many mystical topics in many jama's works; But most of his mystical views have been raised in Masnavi of haftorang. This is Masnavi, to many of its capabilities, It is also adorned with the themes and thoughts of Naghshbandiieh, which is briefly discussed in this article.The purpose of this writing is process the eight journey of the Naghshbandiieh in the Haftorangum jam, because its own jami has been a follower of this tradition and from the mystical works of Naghshbandiieh, it is very much accepted. and his use of this tradition in his seven episodes is an example of this effect.This research is a descriptive study using library resources. The results are in this study Shows that that the Jami's approach in the seventh system of the eight conduct of Naghshbandiieh Illustrated with beautiful poetic expressions and and the same reports have been presented, Found in the resources of this way.