پديد آورندگان :
پيربابائي، محمدتقي دانشگاه هنر اسلامي تبريز - دانشكده معماري و شهرسازي , ربيعي فر، ولي الله دانشگاه هنر اسلامي تبريز , اسدي محل چالي، مسعود دانشگاه هنر اسلامي تبريز
چكيده فارسي :
ايده شهر خلاق از راهبردهاي نوپا و موثر مشاركتي جهت توسعه بنيادي شهرها و ارتقاء محيط و كيفيت زندگي شهروندان است در واقع مي‌توان اين ايده را به عنوان يك راهبرد پايدار براي همه اعصار كلانشهرهاي كشور معرفي كرد. ايده‌اي كه با پشتوانه نوآورانه، خلاقيت، فعاليت‌هاي جديد، همواره در حال تغيير و به روز شدن مي‌باشد. با توجه به اينكه راهبرد شهرخلاق در يك بستر و محيط فرهنگي متمدن و تاريخي شكل مي‌گيرد و رشد مي‌يابد، در اين ميان كلانشهرهاي كشور هم با داشتن متنوع‌ترين فرهنگ‌ها و اقليم‌ها پتانسيل‌هاي فراواني جهت دستيابي به عنوان شهرهاي خلاق جهاني دارد.
هدف از مطالعه حاضر، بررسي و پايش ساختار شهري از منظر راهبرد شهر خلاق مي‌باشد كه با بهره‌گيري از مدل تلفيقي AHP- VIKOR به سنجش وضعيت موجود خلاقيت شهري در 8 كلانشهر كشور پرداخته است. اين تحقيق از لحاظ ماهيت و روش، توصيفي- تحليلي و تطبيقي و از منظر هدف، از نوع كاربردي است. يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد در ساختارهاي پنج‌گانه خلاقيت شهري سه كلانشهر تهران، اصفهان و تبريز به ترتيب با حداقل ميزان امتياز ويكور يا Qiيعني 0.11، 0.47 و 0.56 در رتبه‌هاي اول، دوم و سوم قرار مي‌گيرند و كلانشهرهاي كرج، اهواز و قم به ترتيب با حداكثر ميزان وزن ويكور 0/77، 0/88 و 0/90 رتبه‌هاي آخر را از لحاظ توانايي و پتانسيل‌هاي خلاقيت شهري در مقايسه با ساير كلانشهرهاي كشور به خود اختصاص مي‌دهند. نتايج بيانگر آن است كه از يك سو در ساختارهاي اجتماعي- فرهنگي و اقتصادي- عملكردي خلاقيت شهري حتي بين كلانشهرهاي كشور يك توزيع نامتوازن و ناعادلانه در منابع انساني، اجتماعي و اقتصادي حاكم است و از سوي ديگر با وجود ظرفيت‌ها و پتانسيل‌هاي موجود در شاخص‌هاي خلاقيت شهري اين توانايي‌ها ناشناخته مانده است به شكل شايسته در مرحله اجراء و عمل به كار گرفته نشده است.
چكيده لاتين :
The idea of creative city is a new and effective strategy
to fundamental development of cities and improvement
of environment and life quality of citizens. Such an idea
can be recommended as a sustainable strategy for all
metropolitans of the country for all eras. It would
always be a changing idea according to its innovative
and creative nature as well as new activities and
functions of the cities. Since, the formation and growth
of creative city strategy depends on the historical and
cultural context of cities, the Iranian metropolitans,
because of their diverse environments and cultures have
a good potential to move towards global creative cities.
The present study aimed at reviewing and monitoring
the urban structure of eight metropolitans of Iran from a
creative city strategy viewpoint. The applied model is
an integrated model of VIKOR-AHP. Based on
methodology and nature, the present research is a
descriptive-analytic-comparative and based on aim, it is
an applicable research. Findings of the present study
indicate that according to five-fold urban creative
structure; metropolitans of Tehran, Isfahan and Tabriz
locate at the top of ranking scale with QIs of 0.11, 0.47
and 0.56, respectively. These figures are 0.77, 0.88 and
0.90 for the last three metropolitans of Karaj, Ahwaz,
and Qom, respectively. The results show that based on
socio-cultural and economic-functional structures of
urban creativity, there is an unbalanced and unfair
distribution among metropolitans in terms of economic,
social and human resources. Also, unlike the availability
of potentials and capacities of urban creativity indexes,
most of them are not studied and haven’t yet been
applied and executed.
