پديد آورندگان :
غلامي رضا، پريوش دانشگاه رازي - دانشكده كشاورزي , زرافشاني، كيومرث دانشگاه رازي - دانشكده كشاورزي , ميرك زاده، علي اصغر دانشگاه رازي - دانشكده كشاورزي
كليدواژه :
كارآموزي , اثربخشي , ترويج و آموزش كشاورزي , تحليل مؤلفه‌ها , غرب كشور
چكيده فارسي :
كارآموزي ريشه در يادگيري تجربي داردو يكي از ابزارهاي آموزش عملي براي دانشجويان كشاورزي محسوب مي‌شود كه دانشجو به كمك آن مي‌تواند آموخته‌هاي دوره تحصيلي را در زمينه كاري خود به كار گيرد و بهبود و ساماندهي آن، نقش مهمي در ارتقاي ياددهي – يادگيري مهارت‌هاي شغلي خواهد داشت. در اين راستا، توجه به اثربخشي دوره كارآموزي به معناي ميزان دسترسي به اهداف از پيش تعيين‌شده از اهميت بسزائي برخوردار است. به عبارت ديگر، تا چه اندازه اهداف دوره كارآموزي براي كنشگران (اساتيد، كارفرمايان و كارآموزان) حاصل شده است. هدف پژوهش حاضر، تحليل مؤلفه‌هاي اثربخشي دوره‌هاي كارآموزي دانشجويان رشته ترويج و آموزش كشاورزي در دانشگاه‌هاي غرب كشور بوده است.اين تحقيق از نوع مطالعات توصيفي – پيمايشي است كه جامعه آماري اين مطالعه را سه گروه كنشگران تشكيل دادند. گروه اول شامل 18 نفر از اساتيد گروه‌هاي ترويج وآموزش كشاورزي در دانشكده‌هاي كشاورزي غرب كشور (دانشگاه‌رازي‌كرمانشاه، دانشگاه‌بوعلي‌همدان، دانشگاه‌آزاد‌ايلام) مي‌باشند كه با روش سرشماري انتخاب شدند و گروه دوم را كارفرمايان بخش كشاورزي در استان‌هاي همدان، ايلام و كرمانشاه تشكيل دادند. حجم نمونه در اين گروه 150 نفر به صورت هدفمند برآورد گرديد. گروه سوم، دانشجويان رشته ترويج و آموزش كشاورزي كه دوره كارآموزي را گذرانده بودند با استفاده از روش تصادفي100 نفر انتخاب شدند. ابزار گرد‌آوري داده‌ها پرسشنامه بود كه روايي آن به روش صوري و پايايي آن با محاسبه آلفاي كرونباخ براي هر سه پرسشنامه بطور جداگانه سنجيده شد (اساتيد: 0/77 = α، كارفرمايان: 0/88 = α، كارآموزان:0/88 = α)كه گوياي پايايي ابزار تحقيق بود. نتايج نشان داد كه، هشت عامل در اثربخشي دوره كارآموزي نقش دارند كه عبارتند از: شفافيت وظايف كنشگران، آمادگي كارآموز، محيط كارآموزي، مدرس كارآموزي، فراهم بودن شرايط يادگيري، هماهنگي و برنامه‌ريزي، تعامل كنشگران و مدت زمان دوره. اين عوامل در مجموع 69/5 درصد واريانس اثربخشي را تبيين نمودند. برگزاري كلاس‌هاي توجيهي براي كنشگران قبل از شروع دوره كارآموزي، فرستادن كارآموزان به ادارات و يا نهادهاي مرتبط با رشته تحصيلي آنان، امضاء تفاهم‌نامه‌اي بين دانشگاه و كارفرما به منظور همكاري و دستيابي به اهداف دوره كارآموزي، نظارت استاد درس كارآموزي در طول دوره، تبيين جايگاه و اهميت دوره براي كارآموزان در جهت آمادگي براي ورود به بازار كار توسط دانشگاه و افزايش طول دوره كارآموزي توصيه‌هايي است كه مي‌تواند در اثربخشي دوره‌هاي كارآموزي رشته ترويج و آموزش كشاورزي مؤثر واقع گردد.
چكيده لاتين :
Internship program has it roots in experiential learning. As a hands-on learning experience for agricultural extension and education students, internships integrate theory with practice which in turn develop employment skills. Therefore, the effectiveness of internship programs can enhance teaching and learning process. This descriptive-survey study sought to investigate the effectiveness of internship programs across universities in western provinces (Kermanshah, Hamedan, Ilam). Objectives of internship programs were used as criteria for measuring effectiveness. Moreover, three groups of stakeholders (students, instructors, employees) participated in this study. A census of 19 instructors were interviewed across three universities. A purposive sample of 150 employees were selected based on their experience with interns. Finally, a random sample of 100 former interns were selected from all three universities. A researcher-made questionnaire was developed to collect data from three groups of internship stakeholders. Content validity was confirmed using experts in the field and alpha coefficient was used to test reliability of research instrument. An alpha coefficient of 0.77, 0.88, and 0.88 was estimated for instructors, employees, and students respectively. Results revealed that effective components of internship programs can be categorized into eight components: 1) stakeholders’ responsibilities being made clear, 2) Interns’ preparedness, 3) internship environment, 4) internship instructor, 5) appropriate learning condition, 6) planning and coordination, 7) stakeholders’ interaction, and 8) internship duration. Overall explaining power of these components estimated at 69%. The result of this study has implications for stakeholders involved in agricultural extension and education internship programs. For example, an orientation meeting for all stakeholders before the start of internship can clarify the objectives of such programs. Moreover, placing potential interns in appropriate government and private sector can enhance the program. In addition, signing a bilateral agreement between universities and employment could improve the internship effectiveness. Finally, extending internship duration can also improve the overall effectiveness of internship programs.
