تحليلي بر نقش‌پذيري زنان روستايي در فعاليت‌هاي اقتصادي و عوامل مؤثر بر آن: مورد مطالعه مناطق روستايي بخش سيمكان در شهرستان جهرم

An Analysis on the Role-Playing of Rural Women’s Economical Activities and its Determinants: The Case of Simakan Rural District in Jahrom County

زنان روستايي با وجود ايفاي نقش اساسي در اقتصاد خانوارهاي خود همواره در جايگاهي فرودست‌تر از مردان قرار دارند. ميزان و نحوه ي فعاليت‌هاي اقتصادي زنان روستايي در ارتباط تنگاتنگ با شرايط محيط جغرافيايي آنان است. هدف مطالعه ي حاضر شناسايي نقش و جايگاه زنان روستايي در توسعه فعاليت‌ هاي اقتصادي و عوامل مؤثر بر آنان در بخش سيمكان از توابع شهرستان جهرم و ارائه راهكارهايي در جهت ساماندهي آن بوده است. جامعه آماري شامل زنان روستايي در سن فعاليت اقتصادي منطقه بوده كه از ميان آنان، 260 نفر به عنوان نمونه آماري از طريق نمونه‌گيري تصادفي و متناسب با سهم آنان در نه روستاي بخش مورد نظر انتخاب شدند. داده‌ هاي مورد نياز به كمك دو پرسشنامه ي روستا و خانوار، پس از انجام مطالعه ي مقدماتي و اعتبارسنجي ابزارها از طريق عمليات ميداني گردآوري شد. تجزيه و تحليل داده ‌ها با استفاده از آزمون‌ هاي مختلف و متناسب آماري صورت گرفت. نتايج حاصل از تحليل داده ‌ها بيانگر سهم و نقش ناچيز زنان در انجام و توسعه فعاليت‌ هاي اقتصادي به‌طور كلي است، گرچه اين وضعيت در رابطه با انواع مختلف فعاليت ‌هاي اقتصادي، متفاوت است. از ميان عوامل تأثيرگذار، دو متغير عوامل محيطي و وضعيت درآمدي خانوار، تأثير معني‌ دار و مثبتي بر سطح فعاليت‌ هاي اقتصادي زنان داشته‌ اند و اين تأثير در رابطه با ديگر متغيرهاي مستقل مربوط به عوامل فرهنگي، عوامل نهادي و سياست‌ هاي حمايتي، آموزش و انگيزه ها و عوامل فردي، فاقد معني‌ داري آماري بوده است؛ به عبارت ديگر هيچ‌گونه بستر نهادي و سازماني براي نظم‌بخشي، حمايت، هدايت و به فعليت رساندن پتانسيل ارزشمند اقتصادي و شغلي نيمي از ساختار جمعيتي منطقه وجود ندارد و در بهره ‌برداري ناچيزي هم كه تاكنون از اين فرصت و قابليت بالقوه صورت گرفته است، ساختارهاي محيطي و بسترهاي فراهم اقتصادي در درون خانوارها نقش داشته است.

Despite, rural women play an important role in their families’ economy, they are situated at an inferior place, compared to the men. Based on the different human and natural contextual environments, their acts are variable and strongly related to these environmental differentiations. The present study attempts to identify the role and situation of rural women in the household’s economy and interpretation of its determinants in Simakan district of Jahrom county, as a study area. The statistical population has contained total active rural women of the region. Finally, 260 of them were randomly selected as statistical sample among the nine villages, assigned proportionally. The needed data gathered by two types questionnaires (household village) via field operation. Findings showed, the overall contribution of the women in economical activities is not noticeable, but it was different towards the various kinds of activities. The only significant predictors in variance explanation of dependent variable were the environmental properties and the households’ income situation with positive coefficients. The other independent variables like cultural factors, institutional and supportive factors, training and personal motivations were not statistically significant. In fact, there was no any institutional support for organizing, conducting and actualizing the valuable economical and occupational potential of half of the regions’ population.