تجربه مصرف شبكه هاي اجتماعي (مورد مطالعه: شبكه اجتماعي «بي تاك»)

Consuming Social Networks: A Study on BeeTalk Network

بي تاك يك شبكه اجتماعيِ دسترس پذير از طريق تلفن همراه است كه طيف وسيعي از كاربران را به خود جلب كرده است. محوريت يافتن شبكه هاي اجتماعي در زندگي روزمره، به ويژه در ميان نسل نوجوان و جوان، سبب نوعي دگرديسي پايه اي در فرايندهاي هويت يابي، معناسازي و به طور خاص در فرم و محتواي ارتباط شده است. اين جستار، تحقيقي است درباره كاربران شبكه بي تاك، تعامل ها و فعاليت ها و تجارب آنها در اين فضاي مجازي، و احساس ها، لذت ها، معناها و نگرش هايي كه از قِبَل حضور در اين شبكه عايدشان مي شود. پژوهش به شيوه كيفي انجام شده است. كاربران شبكه اجتماعيِ بي تاك نمونه هاي مورد مطالعه هستند كه از ميان دانشجويان دانشگاه كردستان انتخاب شده اند. براي انتخاب نمونه ها از شيوه نمونه گيري باز استفاده شده است. فن گردآوري داده ها مشاهده مستقيم فضاي درون شبكه و مصاحبه نيمه ساخت يافته با كاربران و روش تحليل داده ها، نظريه زمينه اي است. نتايج تحقيق نشان مي دهد كه شرايط/ زمينه هايي همچون «پيگيري علايق واقعي در دنياي غير واقعي» و «بازنمايي خواست ها/ صداها در فضاي مجازي» ورود و مشاركت كاربران در شبكه بي تاك را آسان تر مي كنند؛ و عامل «دسترس پذيري آني» همچون شرطي مداخله گر اين مشاركت را تشديد مي كند. مشاركت و فعاليت كاربران در اين شبكه، ضمن تغيير تعامل هاي اجتماعيِ پيشين آنها در جهان واقعي، به شكل گيري فرم هاي نوين تعامل و ارتباط مي انجامد كه «نمايش هويت ساختگي»، «تجربه فضايي كارناوالي»، «سواد حبابي» و «زمان/ مكان زدايي از ارتباط» برجسته ترين خصايل اين اَشكال نوين ارتباطند. اين مشاركت/ فعاليت همچنين واجد پيامدهايي چون «اعتياد مجازي» و «جمع گرايي مجازي» در زندگي روزمره كاربران است كه خود به تغيير فرايندهاي كسب معنا و هويت در حيات اجتماعي آنها دامن مي زند. مي توان گفت حاصل مشاركت/ فعاليت كاربران در اين شبكه، در كل، ورود به نوعي «ارتباط ايماژمحور و شبيه سازي شده» است كه تفاوت هايي بنيادين با تعامل هاي واقعيِ جهان خارج دارد. تجربه ارتباط در اينجا ديگر آن تجربه واجد اصالت، غنا و سرزندگي نيست بلكه آني، ساختگي و فاقد توان حيات بخشي است.

BeeTalk is one of the most common social networks that have attracted many users during these years. As a whole, social networks are parts of everyday life nowadays and, especially among the new generation, have caused some basic alterations in the field of identity-formation, sense-making and the form and content of communication. This article is a research about BeeTalk users, their virtual interactions and experiences, and the feelings, pleasures, meanings and attitudes that they obtain through participating in the virtual world. This is a qualitative research. The sample is selected by way of theoretical sampling among the students of University of Kurdistan. Direct observation and semistructured interviews are used to gathering data, which are interpreted through grounded theory. The findings show that some contexts like “searching real interests in a non-real world” and “the representation of users’ voices in virtual space” have provided the space for participating in BeeTalk, and an intervening factor called “instant availability” has intensified this participation. Users’ participation in this social network has changed their social interaction in the real world and formed some new types of communication among them such as “representation of faked identities”, “experiencing ceremonial space” and “artificial literacy”. Moreover, this participation has some consequences like “virtual addiction” and “virtual collectivism” in users’ everyday life that effects their ways of providing meaning and identity in their social lives. It can be said that the result of user’s activity in this network is to begin a kind of simulated relation that has basic differences with relations in the real world. The experience of relation in this network lacks nobility, enrichment and animation, rather it is instant, artificial and without any potential to vitalization.