پيش بيني سناريوهاي مديريتي مناسب براي پسماندهاي توليدي در شهرهاي كم جمعيت: يك مطالعه موردي

Estimation of Appropriate Management Scenarios for Solid Waste Generated in Small Cities: A Case Study

زمينه و هدف: در جهان امروز، پسماندها از جمله آلاينده­ هاي زيست محيطي شناخته شده هستند كه نياز به مديريت مناسب دارند. تعيين مقادير كمي و كيفي پسماندهاي توليدي در هر شهر و منطقه از پيش نيازهاي اساسي جهت طراحي و اجراي يك برنامه صحيح مديريت پسماند است. مطالعه حاضر با هدف تخمين سناريوهاي مديريتي مناسب براي پسماندهاي توليدي در شهرهاي كوچك و همچنين تعيين وضعيت مديريت پسماند و ميزان كميت و كيفيت پسماند توليدي در اين گونه شهرها انجام شده است. روش كار: اين مطالعه از نوع توصيفي- مقطعي بود. براي تعيين وضعيت موجود و نحوه مديريت پسماندهاي جامد شهري پس از بازديد ميداني از مراحل توليد، نگهداري، جمع آوري، حمل و نقل و محل دفن اطلاعات جمع آوري و مستند گرديد. همچنين وضعيت پسماندهاي توليدي از نظر كمي و كيفي، ميانگين پسماند توليد روزانه، سرانه هر فرد، چگالي، رطوبت، تركيب فيزيكي و شيميايي و ارزش حرارتي تعيين گرديد. اين مطالعه در بازه زماني يكساله (در سال هاي 91 و 92) و در شهر خسروشاه استان آذربايجان ­شرقي انجام شد. يافته ها: نتيجه بررسي­ هاي كمي نشان داد كه ميانگين زباله توليد شده 11/60 تن در روز و متوسط سرانه زباله توليدي براي هر نفر 0/688 كيلوگرم در روز مي ­باشد. نتيجه آناليز فيزيكي زباله نشان داد كه بيشترين بخش زباله توليدي به پسماند غذايي با ميزان 55/41 درصد اختصاص داشته و بعد از آن پلاستيك با مقدار 13/94 درصد در رتبه بعدي قرار دارد. همچنين از كل زباله­ هاي توليدي اين شهر بيش از 32 درصد آن قابل بازيافت مي­ باشد. نتيجه گيري: با توجه به اينكه بخش قابل توجهي از زباله ­هاي توليدي خسروشاه قابل بازيافت مي باشد، لذا در صورت مديريت صحيح زباله­ هاي توليدي زمين مورد نياز براي دفن به مقدار قابل توجهي كاهش خواهد يافت. علاوه بر اين بخش قابل توجهي از پسماندهاي اين شهر قابليت تبديل به كمپوست را دارد كه مي ­تواند بيش از 50 درصد زباله­ هاي ارسالي به محل دفن را كاهش دهد، با اين حال تركيب پسماندهاي توليد شده به گونه ­اي است كه براي سوزاندن و توليد انرژي مناسب نمي باشد.

Background & Objectives: Nowadays, municipal solid waste is known as an environmental pollutant which requires appropriate management. Determination of quality and quantity of the generated waste in each city and region is one of the basic requirements for the design and implementation of a proper management action. The aims of present study were to estimate appropriate management scenarios in small cities, to determine solid waste management status and quality and quantity of generated wastes. Methods: This research was a cross-sectional study. To determine the current status of the municipal solid waste management, field survey was performed from generation steps, storage, collection, transportation, and disposal of solid wastes and the necessary information was collected and documented. Also, solid waste status from quality and quantity point of view, average daily production, per capita generation, specific weight, moisture content, chemical and physical component and energy content were determined. This study was conducted for one year (2012-2013) in Khosrowshah, East Azarbaijan. Results: Quantitative results showed that on average 11.60 tons of waste was generated daily and the average of waste generation rate was 0.688 kg capita-1 day-1. Physical analysis demonstrated the highest fraction to be food waste with 55.41 percent followed by plastic with 13.94 percent. Also the results showed that more than 32% of generated waste was recyclable. Conclusion: Since a significant part of the generated waste are recyclable, implementing proper management action will reduce landfill required for disposal of wastes in Khosrowshah. Moreover, a considerable portion of the waste is compostable which may reduce more than 50 percent in the wastes arrived for landfilling. However, the composition of the waste was not suitable for burning and energy recovery.