تبيين امنيت معيشت كشاورزان در شرايط گرد و غبار در شهرستان شوش

Livelihood Security of Farmers under Dust in Susa County

ايران به دليل واقع شدن در منطقه خشكو نيمه‌خشكجهان،به طور مكرردرمعرضگردوغبارقرارمي­گيرد. پيامدهاي نامطلوب اين پديده به عنوان يك شوك محيطي، امنيت زندگي افراد را تحت تأثير قرار مي‌دهد. طوفان­ هاي گرد و غبار، اثرات منفي بر سلامت، اقتصاد جامعه و محيط زيست داشته و منجر به خسارت­ هاي زيادي به بخش ­هاي مختلف به‌ويژه كشاورزي مي‌شود. بر همين اساس، پژوهشي با هدف تبيين وضعيت امنيت معيشت كشاورزان در شرايط گرد و غبار در شهرستان شوش انجام گرفت. پژوهش در دو مرحله انجام شد. در مرحله اول، نقشه ريسك (خطر) با استفاده از شاخص‌هاي شدت و رخداد ترسيم شد. داده ­هاي لازم براي اين مرحله با تشكيل گروه متمركز از كشاورزان خبره شهرستان شوش كه به روش نمونه­ گيري هدفمند انتخاب شده بودند، جمع ­آوري شد. در مرحله دوم، يك مطالعه پيمايشي روي نمونه ­اي به حجم 254 نفر از كشاورزان شهرستان شوش با استفاده از پرسشنامه انجام شد. نتايج تحليل نقشه ريسك نشان داد كه از نظر پاسخگويان، شديدترين اثرات گرد و غبار به ترتيب مربوط به بخش ­هاي اقتصادي، اجتماعي و زيست ­محيطي است در حالي كه بيشترين تأثيرات آن به ترتيب به بخش ­هاي زيست­ محيطي، اجتماعي و اقتصادي مربوط است. نتايج پيمايش نيز تأييدكننده اين يافته بود. همچنين، مشخص شد كه كشاورزان مورد مطالعه از نظر امنيت‌ معيشت در سطح مطلوبي قرار ندارند. امنيت اجتماعي افراد، اهميت بيشتري نسبت به امنيت هاي اقتصادي و زيست محيطي آن ها دارد.نتايج تحليل خوشه‌اي نيز نشان داد كه كشاورزان بر اساس شدت و رخداد اثرات گرد و غبار به سه گروه (خوشه) قابل تقسيم هستند و اختلاف معناداري بين آن ها از نظر امنيت‌ معيشت وجود دارد.

Iran is frequently exposure to dust emerging in terms of locating in dry and semi-dry areas of the world. Dust phenomenon is a form of atmospheric hazards which occurred with undesirable impacts and as an environmental shock threaten the livelihood security of the human. Dust storms usually have negative effects on the health, economy and environment as well as huge damages on different productive sectors especially agriculture. Accordingly, this study aimed to investigate the livelihood security of farmers under dust in Susa County. The study was conducted in two stages; the first stage involved mapping dust risks based on its severity and incidence. The required data of this stage was collected through a focus group discussion meeting with informant farmers who purposefully selected from Susa County. Findings of the first stage were used to conduct a survey at the second stage. The population of interest in this stage consisted of farmers living in Susa county (N: 5924) using cluster random sampling method and a sample of 254 farmers was selected based on Krejcie & Morgan Table. The instrument was a questionnaire. The risk mapping results showed that the most sever damages of dust were related to economic, social and environmental dimensions, respectively since the highest incidence of dust effects were associated to environmental, social and economic sectors. Similar and confirmatory results were observed through the survey part. In addition, farmers’ livelihood security was not favorable. Social security of each individual was higher than his economic and environmental security. Based on the results of cluster analysis, the farmers could classified into three groups (clusters) due to the incidence and severity of the dust and there was significant difference between each group in terms of environmental, social and economic dimensions of security.