آلودگي به شپش سر و عوامل مرتبط با آن در دانش ‫آموزان مدارس ابتدايي دخترانه شهرستان ميبد استان يزد در سال 95-94‬‬‬

Pediculosis Capitis and Its Related Factors among Girl Primary School Students of Meybod, Yazd Province, in 2015-2016

زمينه و هدف: سلامت عمومي جامعه از اهميت ويژه اي برخوردار است به طوري كه پيشرفت جامعه به آن مربوط است. اين مطالعه با هدف تعيين آلودگي به شپش سر و عوامل مرتبط با آن در دانش آموزان مدارس ابتدايي دخترانه شهرستان ميبد در سال 95-94 انجام شد. روش كار: پژوهش حاضر، مطالعه اي مقطعي با رويكرد توصيفي تحليلي بود كه در شهرستان ميبد استان يزد در سال تحصيلي 95-94 انجام يافت. نمونه گيري به صورت خوشه اي از بين مدارس ابتدايي دخترانه شهرستان ميبد و جمع ‫آوري داده ها از طريق چك ليست پديكلوزيس و مشاهده مستقيم توسط كارشناسان مجرب صورت گرفت. داده ها وارد نرم ‫افزار SPSS-21 گرديدند و با آزمون رگرسيون لجستيك در سطح معني ‫داري 0/05 تجزيه و تحليل شدند. يافته ها: از ميان 402 دانش­ آموز، 59 نفر (7 /14%) آلوده به رشك و 7 نفر (7 /1%) آلوده به فرم بالغ شپش بودند. دانش ‫آموزان مقاطع اول و دوم، دانش آموزاني كه ميزان تحصيلات پدر و مادر آنها ابتدايي و يا بيسواد بود و دانش ‫آموزاني كه شغل پدر آزاد و شغل مادر خانه دار بودند، بيشترين تعداد آلودگي به رشك را داشتند. افراد داراي موي كوتاه و صاف نيز تعداد آلودگي به رشك آنها بيشتر بوده است بين وجود رشك و متغيرهاي تحصيلات پدر، تحصيلات مادر، وجود معلم بهداشت در مدرسه و اندازه موي سر ارتباط معني دار آماري يافت شد (0/05>p). نتيجه گيري: علل شيوع اين بيماري در بين دانش آموزان با عواملي مثل نبود مربي بهداشت در مدرسه و عدم آگاهي والدين در زمينه مشكل مرتبط بود. بنابراين آموزش والدين در مورد راه هاي آلودگي و پيشگيري از بيماري و فراهم كردن امكانات بهداشتي و استخدام مربي بهداشت مي‫ تواند در كاهش آلودگي و عوارض ناشي از آن نقش مهمي داشته باشد.

Background & objectives: Public health is particularly important as it is related to development of the society. This study aimed to determine head lice contamination and its associated factors in girl students of primary schools of Meybod in 2015-2016. Methods: This cross sectional study with descriptive-analytic approach was done in Meybod city of Yazd in the 2015-2016.school year. The samples were selected using cluster sampling method from Girl primary schools. Data collection was done by pediculosis checklist and direct observation of health experts. Data were entered into SPSS version 21 and analyzed by logistic regression test at significant level of 0.05. Results: Of the 402 students, 59 (14.7%) were infected with lice eggs and 7 (1.7%) with lice. Students in first and second grades, students with illiterate or elementary education, and the students whose father had free jobs or mother was illiterate or housewives had the highest number of egg contamination. People with short and smooth hair had high rate of egg infections. There were significant correlations between lice eggs and father's education, mother's education, presence of health teacher at the school and the length of the hair (p<0.05). Conclusion: The prevalence of the disease among students was associated with factors such as lack of health educators in the schools and lack of parents’ awareness on the problem. So educating parents on disease transmission and prevention, providing health facilities and employing health educators can play an important role to reduce pediculosis and its adverse effects.