بررسي اثر كودهاي زيستي ميكوريزا و ازتوباكتر بر عملكرد دانه ارقام مختلف گندم ديم در منطقه خرم آباد

Effect of biofertilizers mycorrhizae and Azetobacter on grain yield wheat (Triticum aestivum L.) varieties in Khorramabad

براي بررسي تاثير كودهاي زيستي ميكوريزا و ازتوباكتر بر عملكرد گندم ديم، يك آزمايش طي دو سال زراعي 93 -1392 و 94 -1393 در منطقه خرم آباد اجرا شد. در همين راستا از يك بررسي مزرعه اي به صورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در چهار تكرار انجام گرفت. تيمارهايمورد ارزيابي در اينآزمايششاملكود زيستي ميكوريزا در دو سطح (تلقيح و عدم تلقيح)، باكتري ازتوباكتر در دو سطح (تلقيح و عدم تلقيح) بر روي سه رقم گندم نان (سرداري، كوهدشت و كريم) و در چهار تكرار استفاده شد. در زمان برداشت ميانگين تعداد پنجه بارور، ارتفاع بوته، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در متر مربع، وزن سنبله، عملكرد دانه، عملكرد بيولوژيك، شاخص برداشت، عملكرد كاه و كلش و بهره وري از بارش اندازه گيري شد. تجزيه واريانس مركب داده ها نشان داد كه اثر مستقل سال، ميكوريزا و رقم در سطح احتمال يك درصد بر عملكرد دانه معني دار بود(P<0.08)، همچنين اثر متقابل دوگانه، اثر تيمار تلقيح ازتوباكتر در ميكوريزا، ازتوباكتر در رقم و ميكوريزا در رقم در سطح احتمال يك درصد معني دار بود. به طوري كه در سال اول، بيشترين عملكرد دانه در سال اول آزمايش (97/2284 كيلوگرم در هكتار) و در سال دوم آزمايش (28/1638 كيلوگرم در هكتار) ثبت شد كه به ميزان 4/39 درصد برتري نشان داد.

To investigate the effect of bio fertilizers mycorrhizae and Azetobacter on wheat، an experiment during two growing seasons 2013- 2014 and 2014- 2015 Khorramabad was conducted in the region. In this regard، a review of field factorial experiment in a randomized complete block designs with four replications. Treatments evaluated in this experiment consisted of bio-fertilizer Mycorhiza (inoculated and non-inoculated)، Azotobacter in two levels (inoculated and non-inoculated) on three wheat (Sardari، Kuhdasht and Karim) with four replications was. At harvest time، the average number of tillers، plant height، and number of grains per spike، number of spikes per square meter، spike weight، grain yield، biological yield، harvest index، straw yield and efficiency of precipitation was measured. Analysis of variance showed that the independent effect of the year، a percentage of mycorrhiza and cultivar on grain yield was significantly (P <0.08)، as well as dual interaction، the effect of mycorrhizal inoculation Azotobacter، Azotobacter in cultivars and mycorrhiza in cultivar a significant percentage. So that in the first year، the highest yield in the first year (2284/97 kg per hectare) and in the second year (1638/28 kg per hectare) was recorded which showed superiority in 39/4 percent.