تحمل به شوري در اكوتيپهاي كاسني براساس مولفه هاي جوانه زني و رشد گياهچه با استفاده از روش هاي آماري چند متغيره

Tolerance to salinity in chicory ecotypes via germination components and seedling growth with using of multivariate analysis

تحقيق حاضر به منظور بهرهگيري از روشهاي تجزيه چند متغيره در بررسي تنوع ژنتيكي، تشخيص روابط بين صفات و تعيين صفات سهيم در توجيه تنوع در مرحله جوانهزني و رشد گياهچه اكوتيپهاي كاسني در شرايط تنش شوري به اجرا در آمد. اين پژوهش به صورت فاكتوريل در پايه طرح كاملاً تصادفي با 3 تكرار در سال 1392 در آزمايشگاه تحقيقاتي دانشگاه آزاد اسلامي واحد اهواز اجرا گرديد. فاكتور اول شامل 26 اكوتيپ كاسني و فاكتور دوم سطوح مختلف تنش شوري ناشي از غلظتهاي مختلف كلريد سديم در 5 سطح 0 (صفر)، 40، 80، 120 و 160 ميلي مولار بود. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه اكوتيپ، تنش شوري و اثر متقابل اكوتيپ در تنش شوري براي كليه صفات معنيدار شدند. بيشترين همبستگي مثبت و معنيدار بين طول ساقهچه با طول گياهچه بدست آمد. تجزيه به مولفههاي اصلي، 11 صفت بررسي شده را به 3 مولفه تقسيم كرد. در روش ترسيمي باي پلات بر اساس مولفههاي اول و دوم و تجزيه خوشهاي بر اساس كليه صفات، اكوتيپها به 3 گروه تقسيم شدند. با توجه به نتايج تجزيههاي چند متغيره اكوتيپهاي 22377، 15084 و 2398 (مركزي)، 36546 (كرمان) و 15008 (خوزستان) نسبت به ساير اكوتيپها از تحمل به شوري بالاتري برخوردار بودند. اما 4 اكوتيپ، 13711 (مازندران) و 13221، 27003 و 26992 (گيلان) حساس به شوري بود. بنابراين استفاده از اكوتيپهاي متحمل به شوري براي برنامههاي اصلاحي آينده توصيه ميگردد.

The present study using multivariate analysis methods in the study of genetic diversity، recognize relationships between the characters and identify traits in explaining the variation in germination stage and seedling growth chicory ecotypes under salt stress was conducted. This research was preformed in factorial form using a completely randomized design with 3 replications at Islamic Azad University، Ahvaz branch in 2013. First factor include 26 chicory ecotypes and second factor five levels of salt treatment (0، 40، 80، 120 and 160 mM)، were used by using NaCl. Results analysis of variance showed that between ecotypes، salinity stress and their interaction for all trait، had significant difference. The most positive and significant correlation was between the plumule length and seedling length. The principal components analysis، 11 studied traits divided to 3 components to basis all traits. In biplot graphic method to basis the first and second components and cluster analysis to basis all traits; ecotypes to three groups divided. With attention to results of multivariate analysis، ecotypes 22377، 15084 and 2398 (Markazi)، 36546 (Kerman) and 15008 (Khuzestan) than the other ecotypes had higher tolerance to salinity. But 4 ecotypes، 13711 (Mazandaran) and 13 221، 27 003 and 26 992 (Gilan) are salt-sensitive.