بررسي تنوع ژنتيكي و روابط بين صفات مورفولوژيك ژرم پلاسم هاي نخود (Cicer arietinum L.) در استان قزوين

Consideration of genetic variations and relationships between morphological traits of chickpea( cicer arietinum L.)germplasms in Qazvin province

به منظور بررسي تنوع ژنتيكي جمعيت هاي نخود زراعي((Cicer arietinum L. تعداد 26 ژنوتيپ در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال 1393 در ايستگاه تحقيقات حفاظت خاك و آب در اراضي ديم كوهين اجرا شد و نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه جمعيتها از لحاظ صفات مختلف اختلاف معني داري دارند . مقايسه ميانگين عملكرد ژنو تيپ ها نشان دار كه ژنو تيپ هاي 66 )اردبيل3101) داراي بيشترين و 82 (ورامين3240) كم ترين عملكرد بود. عملكرد تك بوته و عملكرد كل با غالب صفات تفاوت همبستگي معني داري داشتند. در مدل رگرسيون گام به گام صفات مهم در عملكرد دانه شامل صفات وزن غلاف ها، ارتفاع بوته و تعداد غلاف دوقلو كه داراي ضريب تبيين 87% بودند. در تجزيه عليت به ترتيب عملكرد تك بوته و عملكرد بيولوژيك داراي بيشترين اثر مستقيم مثبت بر روي عملكرد بذر بودند. در تجزيه خوشهاي ژنو تيپ ها در 5 گروه خوشه بندي گرديدند كه ژنوتيپ هاي 65 (اردبيل 3099)، 66 (اردبيل 3101) به عنوان برترين ژنوتيپ ها در گروه پنجم و ژنوتيپ 15(كرمانشاه3214) با كمترين عملكرد در گروه سوم خوشه بندي شدند. بر اساس تجزيه به مولفه هاي اصلي، پنج مولفه اصلي حدود87 درصد از تغييرات كل را توجيه نمودند در تحليل عاملي 5 عامل به ترتيب به نام اجزاي عملكرد دانه، خصوصيات دانه، مورفولوژي بوته، زودرسي، ارتفاع بوته مشخص گرديدند كه 7/86 درصد تغييرات را توجيه نمودند.

In order to study of genetic variation in cultivars and landraces of chickpea a trial consisted of 26 genotypes of chickpea(ciceraaritinum.l) for one year(1393) in framework of completely randomized bloak design with 3 replcation were evaluated at the experimental field soil and water Koohin.The results of ANOVA showed that there were significant differences among accessions for the studied traits expected for biological yield which reveald genetic variation for different traits.The results of comparing the mean of the Genotypes related to the trait of yield (kg/hac)"، showed that genotype number 66 (3101ardabili) had the highest function traitand genotype 82 (3240Varamin) had the lowest amont yield respectively. According to the results of phenotypic correlations،trait yield per plant and total yield with the studied ofen traits had significant differences.Stepwise regression for selection of traits related to yield of the seed indicated that weight pod، plant height، number of pods 2 twins explained 87 percent of to tal varation. The result of path analysis indicated that plant yield and biological yield had the greatest direct effect on seed yield respectively.. The results of cluster analysis with Ward's method genotypes were grouped in five clusters.that the genotypes of 65 (3099ardabili) and 66 (3101ardabili) as the best genotypes yielded in the five groups and genotypes of 15 (Kermanshahi) as the least the yielded genotypes in the tree grouping. The results of the analysis in to the principal components showed that there were five main components selected that in total، they explained %87 of total variation، respectively.Factor analysis showed that five factors: yield components، seed characteristics، plant morphology، precocity and plant height that explained 87% of total variation.