بررسي ارتباط عوامل فردي، اجتماعي و درماني با ميزان پيروي از دستورات دارويي در بيماران مبتلا به سل شهر اهواز

Relationship of Personal- Social and Therapeutic Factors with Medication Compliance in TB Patients in Ahwaz

سل يكي از ده علل مرگ و مير در كشورهاي در حال توسعه است. عدم پذيرش درمان سل، رژيم‌هاي درماني نا مناسب، ضعف اجرايي و مديريتي برنامه‌هاي كنترل سل باعث افزايش بروز آن شده است. پذيرش درمان و اجراي صحيح آن تحت تاثير عوامل اجتماعي، فرهنگي، اقتصادي، سطح آگاهي و نگرش بيماران مبتلا به سل قرار مي‌گيرد. اين پژوهش با هدف تعيين ارتباط بين كيفيت پيروي از دستورات دارويي با عوامل فردي، اجتماعي، و درماني در بيماران مبتلا به سل در شهر اهواز انجام شد.روش بررسي: اين پژوهش يك مطالعه توصيفي تحليلي و مقطعي مي‌باشد كه 167 نفر از بيماران تحت درمان به طريقه مبتني بر هدف انتخاب گرديدند. جهت گردآوري داده‌ها از پرسشنامه، مشاهده، آزمايش خلط و آزمايش ادراري پونس كوزارت استفاده گرديد. روايي با استفاده از ويرايش 15 نرم افزار SPPS و آزمون كاي اسكور ارتباط بين متغيرها تحليل و بررسي شد.نتايج: نتايج نشان داد كه 52/7درصد بيماران پيروي كامل، 35/2 درصد پيروي نسبي و 12 درصد پيروي ضعيف از رژيم دارويي داشتند بين كيفيت پيروي از دستورات دارويي با جنسيت(0/009=p)، كيفيت درآمد ماهيانه (0/007=p) و اعتياد (0/0001=p) ارتباط معني‌داري مشاهده گرديد. ولي بين كيفيت پيروي از دستورات دارويي با سن، وضعيت تاهل، سطح تحصيلات، قوميت و عوارض دارويي ارتباط معني‌داري ديده نشد.نتيجه‌گيري: يافته‌ها نشان داد كه تنها نيمي از بيماران پيروي كامل از دستورات دارويي داشته‌اند. درمان ناقص به مراتب بدتر از درمان نكردن بيماري سل است، زيرا عدم نظارت و دقت در مصرف داروهاي ضد سل منجر به پيدايش سل مقاوم به درمان مي‌شود. توجه به عوامل كاهنده كيفيت پيروي و سعي در حذف اين عوامل، سبب كمك به درمان بهتر سل و بروز و شيوع كمتر آن در سطح جامعه خواهد شد.

Introduction: Despite the implementation of DOTS strategy, TB remains one of the ten leading causes of death in developing countries. Compliance with treatment is affected by social, cultural, and economic factors, and patients’ knowledge and attitude as well. The aim of this study was to determine the relationship between compliance with treatment and personal, social and therapeutic factors in TB patients in Ahwaz. Methods: This cross-sectional descriptive study was conducted on 167 TB patients. Subjects were selected based on target. The data were collected using a questionnaire, and by observation, sputum analysis, and Kvzart Ponce urine test. The validity of the questionnaire was tested by the method of content validity, and its internal consistency and reliability was tested by Cronbach's alpha coefficient. Data analyzed by SpSS. Results: Among all subjects, 52.7% of patients showed complete compliance and 35.2% and 12% of them showed partial and poor compliance, respectively. There was a significant relationship between treatment compliance and gender(p=0.009), quality of monthly income(p=0.007), and addiction(p=0.001). The quality of treatment compliance was not significantly related to age, marital status, educational level, ethnicity, and medical complications. Conclusion: The findings showed that Incomplete treatment of TB is much worse than not treating it, because the lack of precision in the administration and consumption of anti-tuberculosis drugs, leads to the emergence of resistant TB. Paying attention to the factors decreasing treatment compliance and trying to eliminate them may lead to better treatment and lower incidence and prevalence of tuberculosis in the community.