بررسي ميزان دقت تخمين عرصه كبد با خط كش يا پروب در حين سونوگرافي در مقايسه با سي تي اسكن

Liver Span Measurement with Probe and Ruler during Ultrasound in Compare with CT Scan

ارزيابي اندازه كبد در اولتراسونوگرافي شكمي و به خصوص در شناسايي تشخيص هپاتومگالي يك سوال روزانه است. پزشكان اغلب از لمس و دق براي اندازه گيري اندازه كبد جهت تعيين بزرگي آن استفاده مي كنند؛ در روش خط كش، لبه فوقاني و تحتاني كبد مشخص و علامت گذاري شده، اين فاصله با خط كش اندازه گيري مي شود و عرصه (Span) كبد به دست مي آيد. در روشي كه ما مدنظر داريم، با گذاشتن پروب سونوگرافي در حالي كه مريض در وضيعت دم عميق است، كل كبد مشخص و اندازه گيري مي شود. اين روش سريع تر و آسان تر است ولي اطلاعاتي پيرامون دقت و اعتبار آن وجود ندارد. هدف اين مطالعه به دست آوردن اطلاعاتي در مورد دقت و اعتبار اين روش در مقايسه با روش خط كش و مقايسه آن ها با سي تي اسكن كبد به عنوان روش استاندار طلايي (Gold standard) تعيين عرصه كبد بود. روش ها: اين مطالعه مقطعي و توصيفي بر روي 59 بيمار كه به صورت آسان ترتيبي، به هر علتي جهت سي تي اسكن از قسمت هايي كه كبد نيز شامل آن شود، به مراكز سي تي اسكن الزهرا (س) و كاشاني اصفهان مراجعه كردند، انجام شد. براي آن ها به دو روش سونوگرافي با خط كش و با پروب عرصه كبد تعيين شد. عرصه كبد آن ها در سي تي اسكن نيز تخمين زده شد. داده ها با آزمون هاي آماري Student t، Paired t، χ2، همبستگي Spearman و Blond-Altman آناليز شد. يافته ها: در اين مطالعه 59 نفر شامل 28 مرد (47.5 درصد) و 31 زن (52.5 را) مورد بررسي قرار گرفتند. ميانگين اندازه هاي به دست آمده در روش خط كش (113.2 ميلي متر) و در روش پروب (116.4 ميلي متر) به طور معني داري از مقدار به دست آمده در روش سي تي اسكن (120.6 ميلي متر) كمتر بود (0.01>P). در 64.4 درصد افراد اختلافي كمتر يا مساوي 10 ميلي متر در روش اندازه گيري عرصه كبد با پروب در مقايسه با روش سي تي اسكن وجود داشت. در 69.5 درصد افراد نيز اختلافي كمتر يا مساوي 10 ميلي متر در روش اندازه گيري عرصه كبد با خط كش در مقايسه با روش سي تي اسكن وجود داشت. بين مقادير قدر مطلق اختلاف عرصه به دست آمده از دو روش سي تي اسكن و خط كش تفاوت معني داري وجود نداشت (0.07=P). نتيجه گيري: اندازه گيري با روش هاي سونوگرافي به روش اندازه گيري استاندارد طلايي (سي تي اسكن) نزديك بود و تفاوت معني داري بين دو روش سونوگرافيك خط كش و پروب وجود نداشت. پس با توجه به سريع تر و آسان تر بودن روش سونوگرافيك پروب و نتايج قابل قبول آن در مقايسه با ساير روش ها، جايگزيني اين روش با روش كنوني خط كش قابل تاييد است.

Background: Ultrasound is a noninvasive and accurate method for measurement of liver size and the evaluation of hepatic size is a daily question in abdominal ultrasound, especially to determine the presence of hepatomegaly. This study investigated a new method of ultrasound for liver span measurement with probe in contrast with previous methods using a ruler for calculating the distance between upper and lower liver margins. Methods: Fifty nine patients with liver CT scan were evaluated with two ultrasound methods of probe and ruler liver span measurement and the findings were compared. Finding: Ultrasound measurement of liver span with new method with probe had accuracy of 64.4% in cut of point of 10 mm in contrast with CT scan. Conclusion: Probe method can be used as an accurate method instead of previous method of measurement with ruler.