مقايسه عوامل موثر بر تغذيه انحصاري با شير مادر در اصفهان

Determinants of Exclusive Breast Milk Feeding of Infants in Isfahan, Iran

تاكنون مطالعات زيادي در مورد فوايد شير مادر هم براي شيرخوار و هم براي مادران شيرده صورت گرفته است. شكي وجود ندارد كه استفاده از شير مادر براي هر دو گروه فوايد و مزاياي فراواني دارد. شير مادر نسبت به شير خشك فوايد بي شماري دارد كه امروزه كمتر كسي از آن ها بي اطلاع است. از طرف ديگر، تغذيه كودك با شير مادر مي تواند خطر خونريزي هاي بعد از زايمان، انواع بيماري هاي عفوني، سرطان هاي پستان و تخمدان، كم خوني فقر آهن و حتي مرگ را كاهش دهد. در عين حال، عوامل متعددي وجود دارند كه بر تغذيه انحصاري كودك با شير مادر در 6 ماهه اول تولد تاثير دارند و لازم است كه اين عوامل مورد بررسي قرار گيرند و اقدامات مقتضي در مورد رفع آن توسط سيستم هاي ارائه دهنده مراقبت هاي بهداشتي و كلينيك هاي سلامت مادران و كودكان به عمل آيد. تحقيق حاضر با هدف بررسي اين عوامل در شهر اصفهان طراحي و اجرا شده است. روش ها: اين پژوهش، يك مطالعه توصيفي تحليلي بود كه در سال 1387 در سطح مراكز بهداشتي درماني شهر اصفهان به انجام رسيد. حجم نمونه مورد نياز اين مطالعه با استفاده از فرمول برآورد حجم نمونه، تعداد 656 كودك شيرخوار در نظر گرفته شد. شيوه نمونه گيري به روش تصادفي آسان بود. اطلاعات مطالعه پس از ورود به رايانه توسط نرم افزار SPSS تجزيه و تحليل شد و بدين منظور از آزمون هاي آماري χ2و t-student استفاده شد. يافته ها: 537 نفر (81.9 درصد) از اين نوزادان با شير مادر تغذيه شدند و 119 نفر (18.1 درصد) از شير خشك استفاده نمودند. از طرف ديگر، 236 نفر از پسران و 301 نفر از دختران از شير مادر استفاده مي كردند (87.9 درصد در مقابل 84.3 درصد)؛ در عين حال آزمون χ2نشان داد توزيع فراواني استفاده از شير خشك در دو جنس تفاوت معني دار ندارد. نتيجه گيري: عوامل متعددي مانند عامل توصيه استفاده از شير خشك، مدت زمان استفاده، ميزان آگاهي مادر، شغل مادر، نوع زايمان، رتبه تولد، فاصله با تولد قبلي، درآمد خانواده و وزن هنگام تولد از عوامل موثر در تغذيه كودك با شير خشك مي باشند و بايستي تمهيدات لازم جهت اصلاح آن توسط سيستم بهداشتي كشور به عمل آيد.

Background: There are many studies shown the advantages of breastfeeding, not only for the infant, but also for the mother. There is no doubt that breastfeeding carries many advantages. Mother's milk is more benefit than formula. Breastfeeding reduce the risk of post natal bleeding infectious disease, breast and ovarian cancer, iron deficiency anemia and even death. There are several factors influence exclusive breastfeeding in the first six month after birth. It is necessary that hygienic systems and mothers baby clinics do suitable proceeding to increase the rate of breastfeeding. Methods: This cross sectional study conducted in Isfahan urban health centers in 2008. The sample size was calculated by especial formula for prevalence study. In this study, we selected 656 children living in Isfahan by easy method. The data were analyzed by SPSS software using Student-t and chisquare test. Finding: 537 (819%) were fed by breastfeeding and 119 (18.1%) were fed by formula. In addition, 235 of boys (78.9%) and 301 of girls (84.3%) were feed by breastfeeding and the difference between two groups was not statistically significant. Many factors have positive role for breastfeeding such as mothers’ awareness mothers job, rank of birth, birth weight and etc and this factors must be noticed by responsibility of public health. Conclusion: This study showed the effect of some factors such as socioeconomic status of family, birth weight, type of delivery and etc in the breastfeeding