رشد واردات بنزين در ايران و سياست هاي كنترل آن

Gasoline-Import Increase in Iran and Corresponding Control Policies

واردات بنزين در دهه 1390، پس از طي يك دوره نزولي، مجدداً روند افزايشي به خود گرفته است. عدم توسعه كمي قابل توجه در توليدات پالايشگاهي كشور، توقف اجراي قانون هدفمند كردن يارانه ها در سال هاي 90 و 91، پايان يافتن سهميه بندي بنزين در خردادماه سال 94 بعد از 8 سال و همچنين توقف رشد سهم سوخت جايگزين (CNG) از سبد حمل و نقل سبك در فاصله سال هاي 91 تا 95، سبب شده است واردات بنزين در نيمه ابتدايي دهه 90 به سرعت افزايش يابد. با در نظر داشتن اينكه بنزين يك كالاي استراتژيك است و همچنين با توجه به تجربه تحريم واردات فراورده هاي نفتي در سال 89، ضروري است افزايش توليد فروارده هاي نفتي با محوريت راه اندازي پالايشگاه ستاره خليج فارس به صورت جدي پيگيري شود. از سوي ديگر، سياست هاي كنترل مصرف با استفاده از ابزارهاي كنترلي مختلف بايد در دستور كار قرار گيرد. همچنين لازم است با تسهيل استفاده از CNG و توسعه حمل ونقل عمومي، تقاضاي بنزين و درنتيجه واردات آن كاهش يابد.

Iran Gasoline imports between years 2012 to 2016 shows an increasing trend after 5 years of decrease. Amount of refinary products was not remarkably increased during the period. Besides، implementation of "Subsidies Reform Act" was stopeed at 2012 and 2013. After that، in spring 2015، rationing of gasoline was terminated after 8 years. Also، increasing rate of CNG substitution was stopped in light-transportation section. These factors together led to a remarkable increase in gasoline imports between 2012 to 2016. Knowing that fuel is a kind of essential goods and remembering that US imposed oil-products sanctions on Iran in summer 2010، it is necessary to control the rise of gasoline imports. As the first step، the amount of domestic production of gasoline should be increased، with the priority of "Persian-Gulf Star" refinary. On the other hand، fuel-conservation policies to control gasolin demand are to be pursued. Besides، CNG share in fuel consumption decomposition should be enhanced. At last، improvement of public transportation can help reducing gasoline demand leading to a reduction in gasoline imports.