بررسي سياست گذاري صنعت گردشگري در قوانين بالادستي جمهوري اسلامي ايران

The study of Tourism Industry in National Basic Laws of Islamic Republic of Iran

صنعت گردشگري يكي از مهم ترين بخش هاي اقتصاد جهاني است كه در بيش از يك دهه اخير، بيشترين درآمدزايي و اشتغال زايي را در ميان صنايع مختلف جهان داشته است. علاوه بر مزيت هاي اقتصادي، آثار فرهنگي، اجتماعي، سياسي و امنيتي گردشگري باعث شده است تقريباً تمامي حكومت ها در جهان به دنبال بهره گيري از اين صنعت در كشور خود باشند. در اين ميان، كشور پهناور ايران با جاذبه هاي متنوع فرهنگي و طبيعي، استعداد فوق العاده اي براي توسعه صنعت گردشگري دارد. ايران در منطقه خاورميانه و جهان شرق جزء نخستين كشورهايي است كه به دنبال بهره برداري و توسعه صنعت گردشگري بوده و بدين منظور سياست گذاري، قانون گذاري، نهادسازي و برنامه ريزي كرده است اما تا به امروز توفيق چنداني نداشته است. صنعت گردشگري در ايران بيش از هر چيز متاثر از نهاد سياست بوده و متناسب با تحولات سياسي فراز و نشيب هاي زيادي را پشت سر گذاشته است. اين مسئله در دوره پس از انقلاب اسلامي ايران، نمود بيشتري داشته است. يكي از مواردي كه به خوبي مي تواند ميزان اهميت و جايگاه اين صنعت را در ايران پس از انقلاب اسلامي مشخص كند اسناد و قوانين زيربنايي و بالادستي ايران است. بدين منظور، به روش اسنادي، داده هاي مورد نياز تحقيق از محتواي قوانين و برنامه هاي بالادستي جمهوري اسلامي ايران جمع آوري شده است. نتايج تحقيق نشان مي دهد كه مقوله گردشگري كمتر مورد توجه سياست گذاران و برنامه ريزان كلان جمهوري اسلامي ايران بوده است و آنان در اين راه با نگاه تقليل گرايانه و كنترل شده تنها بعد كوچكي از گردشگري را با نگرش فرهنگي مورد توجه قرار داده اند.

Tourism is one of the largest and fastest growing industries in the world. It is an increasingly important source of income، employment and wealth in many countries. Tourism can be considered one of the most remarkable socio-economic phenomena of the twentieth century. Economical، cultural، social، and political and security benefits of tourism cause that all the governments use of it. But tourism situation is different among countries. Iran has a lot of tourism attractions but does not success in this industry. This country is one of the first countries that legislated law for tourism development in Middle East and even Asia from 80 year ago. The tourism industry in Iran has affected in the past by politics part. Iran's national documents and laws are one of the factors that can determine tourism situation in Iran. This article surveyed the Constitution of the Islamic Republic of Iran، the view document of Iran in 2025، the document of the comprehensive scientific map of Iran، the plans of five-annual development (five programs from first to fifth) and law of establishing cultural heritage tourism organization. We used container analysis method. The results show that tourism does not attend in national documents and laws and these documents and laws have reduction view to tourism industry.