سكني گزيدن در كلانشهر تهران

Dwelling in Tehran metropolis

اين پژوهش در تلاش است تا وضعيت سكني‌گزيدن در كلان‌شهر تهران را با تأكيد بر فضاي شهري مورد مطالعه قرار دهد. مبناي نظري اين پژوهش مبتني بر آراي مارتين هايدگر در باب سكني‌گزيدن است. از نظر هايدگر سكني‌گزيدن به معناي مراقبت‌كردن و محافظت انسان‌ها از يكديگر، از آسمان و زمين و نگهداشت معاني است. روش اين مطالعه كيفي است و تكنيك‌هاي گردآوري داده‌ها از نوع بررسي اسناد، مشاهده كالبد شهري و تجربة زيسته است. يافته‌ها نشان مي‌دهند كه در دارالخلافة ناصري به دليل پيوستگي، تراكم و تنوع فضا و مشخص بودن حريم شهر، امكان گردهم آمدن عناصر چهارگانه وجود داشت. اما به‌تدريج فرآيندهاي متعددي امكان سكني‌گزيدن را كمرنگ كرده‌اند كه عبارتند از: 1. توسعه برون‌زا كه سبب پراكندگي محلات مسكوني و جدايي آنها از يكديگر شده است. 2. بزرگراه‌ها، تقاطع‌هاي ناهم‌سطح و مترو كه امكان در كنار هم قرار گرفتن و تعامل را به حداقل مي‌رسانند و تفرد و تنهايي را دامن مي‌زنند. 3. اولويت منطق سرمايه در بسياري محلات كه سبب از بين رفتن فضاهاي عمومي و ازدياد حوزه‌هاي خصوصي شده است. در نتيجه اين فرآيند، امكان در كنار هم بودن در بخش‌هايي از فضاي شهري از بين رفته و باهم بودن، محدود به خانه شده است. 4. فضاهاي مصرف روزبه‌روز بيشتر مي‌شوند، آنها ضمن حذف فرودستان، سبب مي‌شوند روايت‌هاي فردي نزد كنشگران اين عرصه شكل بگيرد و مشاركت دموكراتيك كمرنگ گردد. 5. علي‌رغم تكثر رخدادهاي تاريخي، آنها به‌صورت يادمان در فضاي شهري حك نشده‌اند و بدين ترتيب حضور گذشته در شهر كمرنگ و يادآور خاطرات تاريخي نيست.

This article tries to study the status of settlement situation in Tehran metropolis with an emphasis on urban space. Its theoretical basis is based on Martin Heidegger ideas about dwelling. In his view dwellingmeans to care and protect human beings from each other, from heaven and earth and is maintenance meanings. The method of study is qualitative.The results shows: In Naseri Darul Khalafa[1] because of continuity, density and diversity of space and determinacy of the city boundaries there was the possibility of come together of four elements. But gradually several processes weakened the possibility of Settlement which includes: 1. exogenous development causes dispersion of residential neighborhoods and separates them from each other. 2. Highways, non-level intersections and metro minimize the possibility of get together and offer individualism and loneliness. 3. The logic of capital in many areas, causing the loss of public spaces and private domains is increasing. As a result of this process, the possibility of being together in parts of urban space is lost and togetherness is limited to houses. 4. Consumption spaces be more day by day, they addition to remove of subordinates, cause individual stories take shape to the actors in this field and democratic participation will be undertone. 5. Despite the multiplicity of historical events, they are not carved as memorial in the urban space and thus the city is not reminiscent of historical memory.