واكاوي كيفي چالش هاي ايفاي هم زمان نقش هاي دانشجويي و خانوادگي

Qulitative study of the challenges related to simultaneous educational and family roles playing

جامعه ي ايران در دهه هاي اخير شاهد مشاركت گسترده ي زنان در آموزش عالي است. اين شرايط جديد ايفاي نقش هاي متعددي را به آنها تحميل كرده و به همان نسبت كه منشا بهبود كيفيت زندگي آنها شده است، آنها را با چالش هاي جديدي براي هماهنگي وظايف خانه و خانواده با تكاليف تحصيلي مواجه كرده است. از اين رو ضرورت دارد ابعاد مقوله ي تعارض نقش خانوادگي و تحصيلي زنان و علل پيدايي اين تعارضات و نحوه ي مواجهه ي دانشجويان با اين چالش ها در يك مطالعه ي كيفي بررسي شود. بدين منظور 22 دانشجوي زن متاهل در مقاطع ارشد و دكتري بر اساس نمونه گيري هدفمند و با حداكثر تنوع مشاركت كنندگان انتخاب شدند و مصاحبه هاي نيمه ساختاري، به صورت انفرادي و رو در رو با آنها انجام شد. يافته هاي حاصل از تجزيه و تحليل داده ها نشان مي دهد كه عملكرد نامناسب نظام آموزشي، فشار نقش مادري و فرزندپروري، فشار نقش همسري، ضعف حمايت خانواده و نقش منفي خانواده، جزء شرايط علي تعارض نقش تحصيلي با نقش خانوادگي دانشجويان متاهل است. كاهش حس كنترل بر زندگي، فرسودگي تحصيلي، تضعيف صميميت زناشويي و كاهش ظرفيت رواني، پيامدهاي پديده ي تعارض نقشي است. مصاحبه شوندگان دو استراتژي سازگاري مثبت و منفي را در مواجهه با اين تعارض اتخاذ كرده اند. مقوله ي هسته اي استخراج شده از اين مطالعه، غفلت نظام آموزش از نهاد خانواده است.

In recent decades، Iranian society has witnessed widespread participation of women in higher education. These new conditions have imposed on them several roles playing، and to the same extent which acted as the source of improving their quality of life، have faced them with new challenges for the coordination of home and family duties with academic assignments. It is therefore necessary to study the dimensions of the category of conflict between family and educational roles of women and the causes of these conflicts and how students are confronted with these challenges in a qualitative study. For this purpose، 22 married women were selected on the basis of a purposed sampling and with a maximum of variations among the participants and semi-structured، individually and face-to-face interviews were conducted by them. The findings show that the inaproperate performance of the educational system، the maternal and parenting role pressure، the spousal role pressure and the weakness of family support and the negative role of the family، are of the causal conditions of educational and family role conflicts of married students. Decreased sense of control over life، academic burnout، weakening of marital intimacy، and decreased mental capacity are the consequences of the role conflict phenomenon. . The interviewees adopted two positive and negative coping strategies in confronting this conflict. The core category extracted from this study is the neglect of the education system of the family institution.