امكان يا عدم امكان تسري قاعده لطف به موضوع ولايت فقيه در عصر غيبت

قاعده لطف يكي از قواعد مهم كلامي است كه از آغاز شكل گيري كلام اسلامي مورد اتكاي بسياري از متكلمان مسلمان براي اثبات برخي از اصول اعتقادي اسلام بوده است. متكلمان اماميه و معتزله قاعده لطف را يك برهان عقلي تمام ميدانند كه با فرض وجود اصول سه گانه آن، يعني «وجود تكاليف الهي بر عهده بندگان»، «وجود مشوٌق ها و لوازمي كه غالب مكلفان را به طاعت نزديك و از معصيت دور مي كنند» و «نبودن بديل و جايگزين مطمئني براي آن مشوق ها و لوازم» ميتواند مبناي استدلال در همه موضوعات كلامي و همه زمان ها باشد. بر پايه همين نگاه بنيادي، برخي از فقيهان و متكلمان معاصر «ولايت انتصابي فقيهان جامع شرايط به حاكميت سياسي جامعه اسلامي در عصر غيبت» را نيز همچون اصل «امامت» در مدار نفوذ و تسري قاعده لطف قرار دادهاند. از آنجا كه بر اساس باور عموم مسلمانان در عصر غيبت نيز مومنان مكلف به انجام تكاليف الهياند و انجام اين تكاليف در گرو وجود و مبسوطاليدبودن حاكم آگاه به همه احكام و دستورالعمل هاي اسلام مي باشد و هيچ بديلي نيز نميتواند جايگزين آن گردد، از اينرو قاعده لطف مي تواند به عنوان يك برهان كلامي، مستند اين نظريه قرار گيرد و از همه نقدهاي مطرح شده درباره آن در امان باشد. اين نوشتار كه بر اساس يك سير منطقي و با روش استنادي- تحليلي به انجام ميرسد، متكفل اثبات اين ديدگاه و پاسخ به نقدهاي مطرح شده درباره آن است.