بررسي تحليلي نسبت زبان و امر متعالي در مسئلۀ تنوع ديني

The relation between language and the transcendental in the religious diversity problem; a critical study

نسبت زبان و امر واقع در فلسفه، به‌طوركلي، و در فلسفۀ زبان، به‌ طور خاص، مباحث معناشناسي و نظريۀ دلالت را پيش مي‌كشد. هر رويكرد فلسفي به پديدۀ تنوع و كثرت اديان بايد به اين مباحث زبان‌شناسانه نظر داشته باشد. نظريه‌هاي دلالت و معنايي كه در باب امر متعالي در خصوصِ مسئلة تنوع ديني برگرفته مي‌شوند، بايد به‌گونه‌اي باشند كه تماميت و سازگاري آن نظريه را مخدوش نسازد. تعارض گزاره‌هاي اديان و زبان متفاوت در سخن ‌گفتن از امر متعالي در پديدۀ تنوع ديني يكي از مهم‌ترين مسائل فلسفي است كه ديدگاه‌هاي گوناگون سعي در تبيين معقول آن دارند، به‌نحوي‌كه بتوانند هم از وجود اصل امر متعالي و هم وحدت آن و هم امكان گفتارهاي متفاوت و بلكه متعارض از آن واقعيت دفاع كند. در اين مقاله مي‌كوشيم با تحليل پيش‌فرض‌هاي زباني در باب امر متعالي در موضوع تنوع ديني، به بررسي مقايسه‌اي دو روايت اسطوره‌اي هيك و استعاري برن از كثرت‌گرايان معاصر بپردازيم.

The relation between language and fact in philosophy, generally, and in philosophy of language, particularly, raises issues in semantics and reference theory. Every philosophical approach to the phenomenon of diversity and the plurality of religions should consider these linguistic issues. The reference and semantic theories that are chosen to deal with religious diversity problem shouldn’t undermine the integrity and consistency of the theory. The incompatibility among religious propositions and different language of religions to talk about the transcendental is one of most important philosophical problems of which different approaches try to offer a reasonable explanation, in such a way that they could defend the existence of the transcendental, its unity, and the possibility of different, event incompatible, words on this reality, simultaneously. Analyzing the linguistic presuppositions of the transcendent in the religious diversity problem, we attempt to study Hick’s two mythical narratives and Byrne’s metaphorical narrative of contemporary pluralism, comparatively.