چيستي علوم اسلامي و رابطۀ آن با علوم انساني از منظر شهيد مطهري

The Nature of Islamic Sciences and its Relationship with Human Sciences From Martyr Motahari’s Perspective

هدف: دين و انبيا براي انسان سازي، هدايت، تربيت و سعادت انسان آمده اند و از طرفي، موضوع علوم انساني نيز انسان و مسائل فردي و اجتماعي اوست. از اين رو، معارف قرآني با مسائل علوم انساني در بسياري از موضوعات داراي مرز مشترك است. از اين رو، هدف اين نوشتار، يافتن رابطۀ معنادار بين علوم اسلامي و علوم انساني از منظر شهيد مطهري بوده است. روش: پژوهش حاضر با نگاه كيفي از روش توصيفي با تحليل محتوا به شيوة كتابخانه اي استفاده كرده است. يافته ها: 1. تمام علومي كه در رشد و تعالي انسان و برآورده كردن نيازهاي لازم جامعۀ اسلامي مؤثرند، اگر داراي ماهيت از اويي و به سوي اويي باشند، از باب فريضه در زمرة علوم اسلامي قرار دارند. 2. استاد مطهري در بعضي از حوزه ها از جمله تعليم و تربيت، اخلاق، جامعه و تاريخ، حقوق زنان و مسائل خانوادگي، رهبري و سياست و حتي اقتصاد، هر چند محدود، به توليد علوم انساني اسلامي پرداخته اند. 3. علوم انساني غرب به دليل شكل گيري در بستر انديشه هاي مادي و طبيعت گرايانه، با محوريت تجربه و عقل ابزاري و جهت گيري سكولار با اهداف امانيستي، علوم انساني مورد نظر اسلام نيستند. نتيجه گيري: علوم انساني اسلامي مورد نظر شهيد مطهري داراي ماهيت توحيدي، فطرت گرا، مستند به منبع وحي و سنّت و آراي انديشمندان اسلامي اند و از داده هاي عقل كلي و شهودي و وحي، افزون بر داده هاي علوم تجربي و آماري مدد مي جويند.

Objectives: Religion and prophets aimed at making human’s personality and guidance, happiness and training. The present research intends to find a meaningful relationship between islamic and human sciences from martyr Motahari’s point of view. Method: The method of this research is qualitative sight using descriptive method with content analysis with library method for answering the question of relationship between Islamic sciences and human sciences from martyr motahari,s perspective. Results: 1- Islamic science isn’t limited to idiomatic islamic science but is effective in human’s development and meets the needs of society, if they have the nature of, some one to some one, they will be in the group of islamic science. 2- Motahary’s perspective is to produce islamic human sciences in some subjects like education and training, morality ,society and history ,women’s right and family matters, leadership and policy and even economy.3- the human sciences of west goes to the way of secular with the targets of physical and humanism and is limited to an experimental method in this reason that it had been formed in the context of naturalistic ideas.Conclusion: Human sciences and islamic sciences from Martyr Motahari’s perspective has monotheism fact, nature- oriented fact and it is documented with the source of the revelation and tradition and votes of islamic thought and methodically , in addition to natural science and statistical, it seeks help from rational, intuitive and revelation.