ققنوي و فينيق در اشعارِ نيما و آدونيس

"Qoqnus"and "Phiniq" in "Nima's" and "Adonis's" Poetry"

علي اسفندياري ( نيما يوشيج) و علي احمد سعيد (آدونيس) از شاعران برجستۀ معاصر فارسي و عربي هستند كه دستي بر اسطوره و رمزگرايي دارند. يكي از اين اسطوره ها ققنوس و فينيق است كه مشتركات اساطير ايراني و سامي هستند. در اين مقاله، از شيوۀ توصيفي- تحليلي با رويكرد تطبيقي استفاده شده است؛ به اين ترتيب كه نخست، طرح اوليه و ويژگيهاي اساطيري ققنوس و فينيق، براساس منابع اسطوره اي ايراني و سامي بيان گرديده و سپس، به مسئلۀ بازتوليد اين اسطوره ها در قالب شعر نو فارسي و عربي پرداخته شده است. در گام بعدي، اين دو اسطوره از نظر وجوه تشابه و تفاوت و چگونگي كاربردشان در جهت بيان مسائل سياسي- اجتماعي عصر نيما و آدونيس مقايسه شده اند. يافته هاي اين تحقيق نشان مي دهد كه نيما و آدونيس، اسطورۀ ققنوس و فينيق را به طور نمادين و با وجه شبهي تازه متفاوت با اشعار پيشينيان، در سروده هاي خود به كارگرفته اند كه هم رمز و نمادي براي خود شاعر است و هم جهت القاي مفاهيمِ سياسي- اجتماعي مدّنظر ايشان بهك ارگرفته شده است؛ به نوعي كه هر دو شاعر، از اين اسطوره براي مضموني واحد و رسالتي مشابه بهره برد ه اند

Ali Esfandiyari (Nima Youshij) and Ali Ahmad Saeed (Adonis) are among the eminent contemporary poets of Persian and Arabic literature, who had worked on mythology and symbolism. Phoenix, which is called "Qoqnus" in Persian and "Phiniq" in Semitic, is an example of common myths between Persian and Semitic mythology. Showing the transformation of the semantic functions of the mentioned myths during the course of time, while preserving the mystical structure, as well as the way these myths are used as one of the potential language capacities of Persian and Arabic poetry to express the political-social themes of the poet’s time are some of the requirements for doing the present research. This study has employed a descriptive-analytical method with a comparative approach. The findings of this study indicate that Nima and Adonis, in their poems, have used the myths of ''Qoqnus'' and ''Phiniq'' in a symbolic way, with a new point of similarity, different from the predecessor’s poetry, which are not only a symbol for the poets themselves, but also a way of expressing the political-social concepts they had in mind, in a way that both poets have used theses myths for a single theme and a similar mission.