بررسي رابطه بين حمايت فتحعلي شاه قاجار از هنر و استفاده سياسي از آن

The Study of The Relationship between Art and Political Usage of it by Fathali Saha Qajar

اين مقاله با بررسي منابع مكتوب پيرامون هنر و فرهنگ قاجار و با روش توصيفي به تحليل نقش فتحعلي‌شاه در حمايت و همچنين نحوه بهره‌برداري سياسي از هنر در دوره اول قاجار پرداخته مي‌شود. فتحعلي‌شاه قاجار با شناختي كه از تاريخ ايران داشت به‌خوبي توانست وجه كاربردي هنر را در راستاي سياست بقا و سلطه قدرت خودش به كارگيرد. وي برخلاف بسياري از اسلاف خود، همانند شاهان باستان به يك جنبه قويي‌تر هنر نيز آشنا بود و آن قدرت تبليغاتي هنر بود؛ ازاين‌رو با به خدمت گرفتن جمعي از برترين هنرمندان زمان خود موفق شد با صرف هزينه‌هاي بسيار از هنر همچون رسانه‌اي قدرتمند در جهت افزايش مشروعيت و سلطه سياسي و اجتماعي خودش چه در بعد داخلي و چه در بعد خارجي بهره ببرد. اين امر باعث شد كه در زمان وي ايران شاهد يكي از دوران شكوهمند هنر ايراني باشد؛ ليكن پس از مرگ وي سنت وي آن‌چنان كه بايد مورد پذيرش قرار نگرفت و مورد انتقاد و بي‌مهري واقع شد، با وجود اين علي‌رغم اشتهار به بي لياقتي در سياست و كشورداري فتحعلي‌شاه يكي از مهم‌ترين حاميان هنر ايران باقي ماند.

By using deceptive-analytical methodology, The present article aims to analyses the role of Fathali shah in supporting the arts as well as The political use of art in the first period of Qajar dynasty. As Fathali Shah Qajar knew about Persian history very well, he nicely could use Arts in the way of the policy of survival and dominance of its power. Unlike many of his predecessors, but alike the ancient Persian Kings he was familiar with one main aspect of Art, and that was the power of political propaganda of it. Hence by spending too much money and engaging some of the best artists of its time, he could use the art in the serve of rising his legitimacy and political and social domination, in both domestic and foreign policy. This issue caused one of the most glorious histories of Persian art. Unfortunately after his death, his tradition was not accepted by his Followers, and they rejected and criticized his art and politics. However, despite the popularity of the inability of politics and Country Management, Fathali remains as one of the main supporters of the Persian art.