بررسي ماهيت و فراز و فرود دولت در انديشه ابن خلدون

A Study on the Nature and State Ups and Down in Thought of Ibn-e- Khaldun

ابن خلدون را مي‌توان از جمله نخستين متفكرين اسلامي‌اي دانست كه در قرن هشتم هجري قمري با روشي علمي به مطالعه و بررسي پديده‌هاي اجتماعي و سياسي پرداخت و سعي كرد تا علل، اسباب و قوانين حاكم بر آنها را كشف كند. او در پي علايق تاريخي‌اش، علم نوبنيادي تحت عنوان «علم عمران» را بنا نهاد كه هدفش بحث و گفتگو درباره اجتماع انسان و تمدن بشري بود. اما نكته مهم در اينجا اين است كه ابن خلدون به‌طور كلي هيچ‌گاه در صدد تدوين كتاب مستقلي در فن سياست بر نيامد و بر اين اساس ديدگاه سياسي‌اش را مي‌بايست به‌عنوان بخشي از نظريه اجتماعي و تاريخي وي در نظر گرفت، كه به تناوب در كتاب «مقدمه»اش آمده ست. ابن خلدون گرچه در امتداد انديشه اسلامي حركت مي‌كرد اما درك او از مفهوم سياست و دولت، كه بر بنياد دانش عمران و رويكرد طبيعي‌محور او قرار داشت، انديشه سياسي وي را از ساير نحله‌هاي انديشه سياسي نظير فلسفه سياسي، سياست‌نامه‌نويسي و شريعت‌نامه‌نويسي متمايز ساخته بود. او با كنار زدن هرگونه ملاحظه دستوري يا عملي، به شيوه‌اي عيني به بررسي منشاء، تكامل، دوام و تجزيه دولت (قدرت سياسي) در مناسباتش با همه پديده‌هاي اجتماعي پرداخت. اين مقاله به‌طور كلي به بررسي ديدگاههاي ابن خلدون در مورد ريشه‌ها، ماهيت و فراز و فرود دولت و چگونگي ارتباط اين نهاد با مواردي چون: سرشت انسان، عصبيت و عمران (اجتماع) بشري مي‌پردازد.

Ibn-e-Khaldun generally considered being among the earliest Islamic visionaries that in the eighth century scientific method to the study of social and political phenomena spent and tried to reason, to discover the causes and laws governing them. He followed his interest in history, as the nascent science of "Omran science" which established the goal was to discuss human society and civilization. The important point here is that Ibn Khaldun generally never had a political science of trying to develop an independent book and based on his political views should be considered as part of his social theory and history, alternatively the name of the book "Moqaddima" written. Although Ibn-e Khaldun Islamic thought is moving along, but his understanding of the politics and government, according the knowledge that he was based Omran and natural approach. Political movements like the rest of his political thought, political philosophy, Policy Writing, and Law writing was made a distinct, pushing him any instruction or practical considerations, an objective way to evaluate the origin, evolution, and analyze the state (political power) relations with the payment of all social phenomena. He general study of Ibn-e Khaldun's ideas about roots, nature and the state ups and downs and how to interact with institutions such as: Human destiny, prejudice and omran (Community) humanity done.