تاثير مداخله آموزشي مبتني بر الگوي پرسيد- پروسيد روي كيفيت زندگي زنان سرپرست خانوار تحت پوشش بهزيستي تهران

The Effect of Educational Intervention Based on PRECEDE-PROCEED Model on the Life Quality of Women-Headed Households Covered By Tehran Welfare Organization

زمينه و هدف: زنان سرپرست خانوار بيش از ساير زنان در معرض آسيب‌هاي اجتماعي قرار مي‌گيرند. اين وضعيت تأثير قابل‌ملاحظه‌اي بر كيفيت زندگي مرتبط با سلامت زنان دارد. هدف اين مطالعه تعيين تأثير مداخله آموزشي مبني بر الگوي پرسيد- پروسيد روي كيفيت زندگي زنان سرپرست خانواده تحت پوشش بهزيستي تهران بود. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه نيمه‌تجربي شاهددار 180 زن سرپرست خانواده سازمان بهزيستي استان تهران شركت داشتند. روش نمونه‌گيري تصادفي چندمرحله‌اي بود. ابزار گردآوري داده ­ها پرسشنامه استاندارد كيفيت زندگي سازمان جهاني بهداشت (WHOQOL-BREF) و پرسشنامه محقق‌ساخته سازه‌هاي مرحله تشخيص آموزشي و اكولوژيك الگوي پرسيد-پروسيد بود؛ كه روايي و پايايي آن در مطالعه مقدماتي سنجيده شد. بر اساس نتايج به‌دست‌آمده از تكميل اوليه پرسشنامه‌ها، مداخله آموزشي مناسب طراحي و در گروه آزمون اجرا شد. يك و سه ماه بعد از مداخله داده‌ها در SPSS 15 با استفاده از آزمون‌هاي توصيفي (ميانگين، انحراف‌معيار، تعداد و درصد) و آزمون‌هاي تحليلي (آزمون تي، من‌ويتني، كاي­اسكوئر، تحليل اندازه‌هاي مكرر و فريدمن) تجزيه­ و تحليل شد. يافته‌ها: قبل از مداخله ميان ميانگين نمرات كيفيت زندگي، عوامل مستعد كننده، قادر كننده، تقويت‌كننده و عوامل رفتاري در دو گروه تفاوت معنادار مشاهده نشد. يك و سه ماه بعد از مداخله ميان ميانگين نمره كل كيفيت زندگي (0/001=p)، عوامل مستعد كننده (0/001=p)، قادر كننده (0/001=p)، تقويت‌كننده (0/001=p) و عوامل رفتاري در دو گروه تفاوت معنادار مشاهده شد (0/001=p). نتيجه‌گيري: مداخله آموزشي از طريق الگوي پرسيد بر ارتقاء كيفيت زندگي اين زنان مؤثر است.

Background and objective: The women-headed households are more susceptible to social damages than other women. Such condition remarkably influences the women’s health-related life quality. The present study was aimed to investigate the effect of the educational intervention based on PRECEDE-PROCEED model on the quality of life in women-headed households covered by the Tehran Welfare Organization. Materials and methods: About 180 household-head women, from among the women under the protection of Tehran Welfare Organization, participated in this quasi experimental witnessed study. Sampling was done through multistage random sampling method. Instruments used for gathering data included life quality standard questionnaire (WHOQOL-BREF) and a researcher-made questionnaire about the structures of ecologic and educational diagnosis phase of the PRECEDE-PROCEED model whose validity and reliability were approved in the primary study. Based on the results obtained from the primary filling of the questionnaire, the appropriate educational intervention was designed and performed in the case group. One month and three months after the intervention, data were analyzed by SPSS 15 using the descriptive (the mean, SD, frequency and percentage) and analytical tests (t, Mann–Whitney, Chi Square, ANOVA with repeated measures, and Freedman tests). Results: Before intervention no significant difference was observed between the mean scores of the life quality, behavioral factors, and knowledge, enabling, and reinforcing factors among the two groups. But one month and three months after intervention a significant difference was observed between the mean score of the life quality (p = 0.001), behavioral factors (p = 0.001), and knowledge (p = 0.001), enabling (p < 0.001), and reinforcing factors (p = 0.001) in the two groups. Conclu sion: Educational intervention through the PRECEDE-PROCEED model effects the women-headed households’ quality of life improvement.