تاثير آموزش مبتني بر الگوي اعتقاد بهداشتي بر انجام ماموگرافي بين معلمان شهر بوشهر

The Impact of Education Based on Health Belief Model on Mammography among Bushehrian Teachers

زمينه و هدف: ﺳﺮﻃﺎن ﭘﺴﺘﺎن شايع‌ترين ﺳﺮﻃﺎن در بين زﻧـﺎن است. يكي از راه­هاي ﻛﺎﻫﺶ مرگ‌ومير ﻧﺎﺷـﻲ از سرطان پستان، تشخيص زودﻫﻨﮕﺎم توده‌هاي پستاني از طريق انجام ماموگرافي است. لذا مطالعه حاضر با هدف تعيين تأثير آموزش مبتني بر الگوي اعتقاد بهداشتي در انجام ماموگرافي بين معلمان شهر بوشهر انجام‌شد. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر يك كارآزمايي باليني است كه روي 120 معلم بالاي 40 سال انجام شد. افراد از طريق تخصيص تصادفي به دو گروه مداخله و كنترل تقسيم شدند. معلمان گروه مداخله دو جلسه آموزش گروهي مبتني بر الگوي اعتقاد بهداشتي دريافت نمودند. هر دو گروه پرسشنامه استاندارد چمپيون را قبل، بلافاصله و سه ماه پس از آموزش تكميل كردند. انجام ماموگرافي در دو گروه قبل و سه ماه بعد از مطالعه انجام شد. يافته‌ها: مقايسه تغييرات سازه ­ها بين دو گروه آموزش و كنترل در طول زمان تفاوت معنا‌داري در ميانگين نمره آگاهي، منافع درك‌شده، موانع درك‌شده و انگيزش بهداشتي (0/05>P) را نشان داد؛ اما تفاوت معنا‌داري در حساسيت و شدت درك‌شده مشاهده نشد (0/05>P). انجام ماموگرافي در افراد گروه مداخله به‌طور معناداري نسبت به گروه شاهد بيشتر بود (0/05>P). نتيجه‌گيري: آموزش گروهي با تعداد جلسات محدود‌ تأثير مطلوبي در آگاه نمودن معلمين در زمينه سرطان پستان و انجام ماموگرافي داشت. لذا توصيه مي‌­­شود برنامه‌هاي آموزش گروهي مبتني بر الگوي اعتقاد بهداشتي جهت گروه­ هاي مختلف زنان، به‌ويژه معلمان، در جامعه طراحي و اجرا گردد.

Background and objective: Breast cancer is the most common cancer among women. One of the ways to decrease the death due to breast cancer is early detection through mammography. This study considered the impact of education based on Health Belief Model (HBM) on teachers using mammography in Bushehr. Materials and methods: The current study was a random clinical trial which included of 120 teachers over 40 years old. The teachers were randomly divided in two groups. The teachers of intervention group received two sessions education based on HBM. Both groups fill out the Champion Questionnaire before, immediately and three months after education. Mammography performance considered before and three months after study in two groups. Results: The comparison of mean scores of constructs between two groups showed significant difference in knowledge, perceived benefits, perceived barriers and health motivation (p< 0.05), but there was no significant difference in perceived susceptibility and severity (p> 0.05). Mammography performance increased significantly in the intervention group (p<0.001). Conclu sion: Group education with limited sessions had desirable effect in increasing knowledge of teachers about breast cancer and mammography performance. So, it is recommended to design and perform the group education programs based on HBM for women from different groups.